|
Zruck zue d Alemannische Bibel (Markgräflerland Eschbach)
S BUECH VU D RICHTA
Was in däm Buech schtohtS Richtabuech isch d Fortsetzig vum Buech Josua. S fasst alles zsämme, was nohch rem Dod vum Josua bis in de Ziit vum Samuel unda 12 Richta bassiert isch. S deckt also ä Ziitraum vu ä baar Johrhundat ab. Si Name het des Buech vu däne Fihrer, wo militärischi un richtalichi Funktione in d israelitische Schtämm gha hän. Manchmol hän si de Funktione au in ganz Israel gha. De Ziite vu ä baar Undadrückungs- un Richtaperiode doen sich wahrschiens ibalabbe. Insgsamt kenne ma siebä Periode vufolge. In jeda isch s Volk Israel undadruckt wore un wida fräi kumme.S wird brichtet, we sich's Volk imma wida vu sinem Gott entfernt het un nem Götzedenscht vufalle isch. Dodrufhi het Gott d Mensche an de heidnische Velka um si rum üsgliefert un uf de Art un Wies zichtigt. De Velka um si rum hän si dann unda Druck gsetzt un üsplindert. Wenn sich's Volk Israel in sinere Not wida an si Gott gwendet het, het da (er) ne in sinere Gnade Richta gschickt, wo si üs d Hand vu ihre Feinde grettet un fir ä bschtimmti Ziit zue Gott zruckgfihrt hän. Wenn so ä Richta gschtorbe isch, het sich's Volk wida däm Götzedenscht zuegwendet un het nimmi uf Gott ghärt. Der ganze Kreislauf het sich dauernd widaholt. S Richtabuech isch ä ernschtes Ziignis vum geischtliche Niedagang in Gottes Volk. S zeigt ungschminkt, was fir schlimmi Folge Sinde un Vuderbniss im Läbä ohni Gott nohch sich zeht. S schtellt aba au rus, we Einzelni couraschiert glaubt hän un Gott treu bliebe sin un we si in schwäre Ziite Gott dent hän. In all däm schtäcke ä Haufe wichtigi Lektione fir uns hiit: Warnige, wenn ma nit uf Gott härä un zuchtlos läbä, Glaubensvorbilda, wo uns Muet mache un au ä Ziignis dodvu, we barmherzig, gnädig un geduldig Gott mit schwache un vukehrte Mensche isch. We des Buech ufbaut isch
S 1. KapitelD Schtämm Juda un Simeon erobere ihr Biet (Gäu, Gau) 1,1 (a) Nohch däm Tod Josuas (b) (c) (d) (e) bfrogte d Israelite d HERRN un froge: Wer soll unda uns zerscht nufzeh, Kreg z fihre gege de Kanaanita? 1,2 Dr HERR sait: Juda soll nufzeh. Lueg, ich ha des Land in sini Hand ge. 1,3 Do sait Juda zue sinem Brueda Simeon: Zeh mit ma (mir) nuf in mi Erbdeil un loß uns mit d Kanaanita kämpfe, dann (dnoh) will au i (ich) mit dir zeh in di Erbdeil. So zeht Simeon mit nem. 1,4 Als etze Juda nufzoge isch, git dr HERR de Kanaanita un Perisita in ihri Händ (Pfode), un sie schlen bi Besek zehnduusig Männa 1,5 un finde d Adoni-Besek zue Besek un kämpfte mit nem un schlen de Kanaanita un Perisita. 1,6 Aba Adoni-Besek vudwischt, un sie jagte nem nohch. Un als sie nen vuwische (packe), haue sie nem de Dume ab a sinene Händ (Pfode) un Feß. 1,7 Do sait Adoni-Besek: Siebzig Kenig mit abghauenen Dume a Händ (Pfode) un Feß hän unda minem Disch ufgläse. We i (ich) doe ha, so het ma s(mir s) Gott vugeltet (zruck ge). Un ma bringt nen nohch Jerusalem; dert vuschtirbt da (er). 1,8 Aba Juda (a) kämpfte gege Jerusalem un eroberet´s un schlat´s mit d Schärfi vum Schwert un het de Schtadt azindet.1,9 Dnohch zeht Juda nab, um gege de Kanaanita z kämpfe, de (a) (b) uf däm Bergland (Gebirge) un im Südland un im Hiigelland gwohnt(ghuust) hän. 1,10 (a) Un Juda zeht gege de Kanaanita, de in Hebron huuse - Hebron aba hieß vorziite Kirjat-Arba -, un sie erschlen d Scheschai un Ahiman un Talmai 1,11 un zehge vu dert gege de Inwohna vu Debir. Debir aba hieß vorziite Kirjat-Sefer. 1,12 Un Kaleb sait: Wer Kirjat-Sefer schlet un eroberet, däm will i (ich) mi Dochta Achsa als Frau (Wieb) ge. (a) 1,13 Do eroberet´s Otniel, d Bue (Suhn) vum Kenas, vum jingschte Brueda vu Kaleb. Un Kaleb git nem sini Dochta Achsa als Frau (Wieb). 1,14 Un s war(isch gschehe (bassiert)), wo(als) sie zue nem kummt, schwätzt da uf sie i, ä Schtuck Land z fordare vu ihrem Vada (Babbe). Un sie schtiegt vum Esel. Do sait Kaleb zue ihre: Was willsch dü? 1,15 Sie sait: Gib ma (mir) ä Sege(Segensgabe)! Denn dü hesch mi nohch rem dürre Südland ge; gib ma (mir) au Wassaquelle! Do git da (er) ihre de obere un undare Quelle. 1,16 Un de Nohchkumme vum Kenita (a) (b) Hobab, mit däm Moses vuschwägert war, zehge uffe üs dr Palmenschtadt mit d Männa vu Juda in d Wüschte Juda, de im Süde vu (c) Arad lit, un gehn hi un wohnte(huuse) midde unda däm Volk. 1,17 Un Juda zeht hi mit sinem Brueda Simeon, un sie erschlen de Kanaanita in Zefat un (a) vollschtreckte d Bann a nene un heiße de Schtadt Horma. 1,18 Doch eroberet Juda nit Gaza mit sinem Biet (Gäu, Gau) un Askalon mit sinem Biet (Gäu, Gau) un Ekron mit sinem Biet (Gäu, Gau). 1,19 Trozdäm war dr HERR mit Juda, daß ses des Bergland ignuhme het s ka aba de Iwohna vu dr Ebene nit vutriebe, wel sie iserne Kärre hän. 1,20 Un sie (a) gän däm Kaleb Hebron, we Moses gsait het, un na (er) vutriebt drus de dräi Buebä (Sühn) vum Anak. 1,21 Aba Benjamin vutriebt de Jebusita nit, de in Jerusalem huuse, sundern de Jebusita huuse bi däne vu Benjamin in Jerusalem bis uf dän Dag. (a) (b) (c) D Norde Kanaans wird nur zuem Deil erobert1,22 Au des Huus Josef zeht nuf nohch Bethel, un dr HERR war mit tene. 1,23 Un des Huus Josef het (a) (b) Bethel üskundschafte glo; de Schtadt hieß vorziite Lus. 1,24 Un de Schpäha(Kundschafta) sähn ä Ma üs d Schtadt go un sage zue nem: Zeig uns, wo ma (mir) in de Schtadt kumme, so wen ma (mir) Barmherzigkeit dir adoe. 1,25 Un als sa(er) ne zeigt, wo sie in de Schtadt kämeh, schlen sie de Schtadt mit d Schärfi vum Schwert; aba (a) d Ma un si ganzes Gschlecht len sie go. 1,26 Do zeht dr Ma ins Land vu d Hetita un het ä Schtadt baut un het sie Lus gheiße; de heißt noh hiitigetags so.1,27 Un Manasse vutriebt nit Bet- Schean un sini Ortschafte noh Taanach un sini Ortschafte noh de Inwohna vu Door un sini Ortschafte noh de Inwohna vu Jibleam un sini Ortschafte noh de Inwohna vu Megiddo un sini Ortschafte. So bliebe de Kanaanita dert im Land wohne(huuse). (a) 1,28 Als aba Israel mächtig wird, macht´s de Kanaanita fronpflichtig, vutriebt sie aba(jedoch) nit. 1,29 Au Ephraim vutriebt de Kanaanita nit, de in (a) Geser wohne(huuse), sundern de Kanaanita wohne(huuse) midde unda ne in Geser. 1,30 Au Sebulon vutriebt nit de Inwohna vu Kitron un (a) Nahalol, sundern de Kanaanita wohne(huuse) midde unda ne un ware fronpflichtig. 1,31 Asser vutriebt nit de Inwohna vu Akko noh de Inwohna vu Sidon, vu Mahaleb, vu Achsib, vu Helba, vu Afek un vu Rehob; 1,32 sundern de vu Asser sitze(hocke) midde unda d Kanaanita, de im Land wohne(huuse), denn sie vutriebe sie nit. 1,33 Naftali vutriebt de Inwohna nit vu (a) Bet-Schemesch noh vu Bet-Anat, sundern sitze midde unda d Kanaanita, de im Land wohne(huuse). Aba de vu Bet- Schemesch un vu Bet-Anat wäre fronpflichtig. 1,34 Un de Amorita drängte de Daniter ufs Bergland un len nit zue, daß sie rab in d Ebeni kämeh. 1,35 Un de Amorita bliebe wohne(huuse) uf däm Bergland Heres, in Ajalon un in Schaalbim. Doch wird dene de Hand vum Huus Josef z schwer, un sie wäre fronpflichtig. 1,36 Un des Biet (Gäu, Gau) vu d Edomiter goht vum Skorpionenschteig, vu d Felseschtadt un wida nuf. S 2. KapitelDr Engel des HERRN droht Israel2,1 S kummt aba dr Engel des HERRN uffe vu Gilgal nohch Bochim un sait: Ich ha äich üs Ägypte ruffgfihrt un ins Land brocht, des ich äire Vädere z ge gschwore ha, un gsait, ich wott mi Abmachig (Abkumme) mit äich nit breche ebiglig. 2,2 Ihr aba solltet (a) kei Abmachig (Abkumme) schleße mit d Iwohna vu däm Land un ihri Altäre vubreche. Aba ihr hän uff mi Schtimm nit ghärt. Wurum hän ihr des doe? 2,3 Do ha ich gsait: Ich will sie nit vor äich vutriebe, (a) dmit sie äich zuem Fangschtrick wäre un ihri Götta zue na Falle. 2,4 Un als dr Engel des HERRN de Wort zue ganz Israel gsait het, het des Volk sini Schtimm erhobe un ghiilt. 2,5 Un sie heiße d Platz Bochim* un opfate dert däm HERRN. *des heißt "d Weinende" (d Plära).Israel wird Gott untreu, etze, wo Josua nimmi do isch2,6 Als Josua des Volk heimgschickt het un d Israelite hizoge ware, jeda in si Erbdeil, um des Land izneh, 2,7 het des Volk däm HERRN dent, solang Josua gläbt het un de Älteschte, de noh lang nohch Josua gläbt hän un alli de große Werke des HERRN gsähne hän, de na (er) fir Israel doe het. 2,8 Do schtirbt Josua, d Bue (Suhn) Nuns, dr Knecht des HERRN, als sa(er) hundatzehn Johr alt war. 2,9 Un sie bierdige nen in d Gegend vu sinem Erbdeil in Timnat-Heres uf däm Bergland Ephraim, nördlich vum Berg Gaasch. 2,10 Als au alli, de zue der Ziit gläbt hän, zue ihre Vädere vusammelt ware, kummt nohch ne ä anderes Gschlecht uf, des d HERRN nit kennt het noh de Werke, de na (er) fir Israel doe het. 2,11 Do hän d Israelite gmacht, was däm HERRN nit gfallt, un dene d Baale 2,12 un vuloße d HERRN, d Gott ihra Vädare, der sie üs Ägypteland gfihrt het, un folge andere Götta nohch dr Götta vu d Velka, de um sie her ghuust hän, un bäte sie a un hän d HERRN gergaret. 2,13 Denn sie vuloße je un je d HERRN un dene däm Baal un d Astarten. 2,14 So brennt dr Zorn (d Wuet) des HERRN iba Israel, un na (er) git sie in de Hand vu Raiba, de sie üsgraubt hän, un vukauft sie in de Händ (Pfode) ihra Feinde ringsum. Un sie kenne nimmi ihre Feinde (Gegna) widaschtoh, 2,15 sundern sooft sie üszoge sin, (a) (b) (c) (d) war des HERRN d Hand gege sie zuem Unheil, we denn dr HERR ne gsait un gschwore het. Un sie wäre härt undadruckt. 2,16 Wenn dann (dnoh) dr HERR (a) Richta erweckt het, de nene ghulfe hän üs dr Hand vu d Raiba (Deb, Vubrecha), 2,17 so ghorchte sie d Richta au nit, sundern sin andere Götta nohchglofe un bäte sie a un wiche bal vum Wäg, uf däm ihri Vädare gange ware ab, wo sie des HERRN Gebote ghorcht hän; de jedoch hän´s nit gmacht we de. 2,18 Wenn aba dr HERR ne Richta erweckt het, so war dr HERR mit däm Richta un rettet sie üs dr Hand ihra Feinde (Gegna), solang dr Richta gläbt het. Denn s beduurt (jammat) d HERRN ihra Wehklage wägä iba de, de sie undadruckte un drängelte. 2,19 Wenn aba dr Richta gschtorbe war, so falle sie wida ab un triebe´s ärga als ihri Vädare, indäm sie andere Götta folge, ne z dene un sie azbäte. Sie len nit vu ihre Tate noh vu ihrem (a) halsschtarrigem Wandel. 2,20 Drum brennt dr Zorn des HERRN iba Israel, un na (er) sait: Wel des Volk mi Abmachig (Abkumme) ibaträte het, den ich ihre Vädere bifohle ha, un uf mini Schtimm nit ghärt hän, 2,21 so will ich au etze de Velka nit vutriebe, de Josua ibrigglo het, als sa(er) gschtorbe isch, 2,22 dmit ich Israel durch sie (a) (b) pref, ob sie uf däm Wäg des HERRN bliebe un druf wandle, we ihri Vädare bliebe sin, odr nit. 2,23 So loßt dr HERR de Velka, de na (er) nit in Josuas Hand ge het, ibrig, ohni sie gli druf zue vutriebe. (a) (b)S 3. KapitelGott preft Israel durch d Velka, de im Land bliebe sin3,1 Des sin de Velka, de dr HERR ibrig glo het - dmit da (er) durch sie Israel (a) preft, alli, de nigs gwißt hän vum Kreg um Kanaan, 3,2 um d Gschlechta Israels Kreg fihre zlehre, de freher nigs dvu gwißt hän-, 3,3 nämlich de (a) fünf Firschte dr Philista un alli Kanaanita un Sidonier un Hiwita, de am Bergland Libanon ghuust (gwohnt) hän, vum Berg Baal-Hermon a bis derthi, wo ma nohch Hamat kummt. 3,4 De bliebe, um Israel durch sie z prefä, dmit s kund wird, ob sie d Gebote des HERRN ghorche, de na (er) ihre Vädere durch Moses bifohle het. 3,5 Als etze de Israelite ghuust hän unda d Kanaanita, Hetita, Amorita, Perisita, Hiwita un Jebusita, 3,6 nähmä sie dere Techtare als Fraue un gän ihri Techtare dere Sehn un dene dere Götta. (a)Dr Richta Otniel3,7 Un de Israelite hän gmacht, was däm HERRN mißfallt, un vugaße d HERRN, ihr Gott, un dene d Baale un d Ascheren. 3,8 Do brennt dr Zorn des HERRN iba Israel, un na (er) vukauft sie in de Hand Kuschan-Rischatajims, nem Kenig vu Mesopotamien; un so dent Israel däm Kuschan-Rischatajim acht Johr. 3,9 Do brellä de Israelite zuem HERRN, un dr HERR erweckt tene ä Retter, wo sie rettet, (a) (b) Otniel, d Bue (Suhn) vum Kenas, vum jingschte Brueda vu Kaleb. 3,10 Un dr (a) Geischt des HERRN kummt uf nen, un na (er) wird Richta in Israel un zeht üs zuem Kampf. Un dr HERR git d Kenig vu Mesopotamien Kuschan-Rischatajim in si Hand, so daß si Hand iba nen schtark wird. 3,11 Do het des Land Rueh vierzig Johr. Un Otniel, d Bue (Suhn) vum Kenas, schtirbt.Ehud rettet Israel durch ä Lischt3,12 Aba d Israelite hän nomol gmacht, was däm HERRN mißfallt. Do macht dr HERR d Eglon, d Kenig vu d Moabita, schtark gege Israel, wel sie gmacht hän, was däm HERRN mißflallt. 3,13 Un na (er) sammlet zue sich d Ammonita un de Amalekiter un zeht hi un schlet Israel un nimmt de (a) Palmeschtadt i. 3,14 Un d Israelite dene Eglon, däm Kenig vu d Moabita, achzehn Johr. 3,15 Do brellä sie zuem HERRN, un dr HERR erweckte tene ä Retter, Ehud, d Bue (Suhn) Geras, d Benjaminiter; der war linkshändig..Und als d Israelite durch nen Tribut schickte a Eglon, d Kenig vu d Moabita, 3,16 macht sich Ehud ä zweischniedige Dolch, ä Hand lang, un girtlet nen unda si Häß(Kleid) uf sini rechti Hüfte 3,17 un bringt Eglon, däm Kenig dr Moabita, d Tribut. Eglon aba war ä sehr (sölli) fette Ma. 3,18 Un als sa(er) d Tribut ibage het, entloßt er de Lit, de d Tribut brocht hän. 3,19 Er selba aba kehrt um bi d Schteibilda zue Gilgal un het sage lo: I (Ich) ha, oh Kenig, dir heimlich ebis z sage. Der aba bifiehlt: Rus! Do gehn üsä vu nem alli, de um nen gschtande sin. 3,20 Un Ehud kummt zue nem inä. Er aba hockt in däm kehle Obagmach, des fir nen ällei bschtimmt war. Un Ehud sait: I (Ich) ha ä Wort vu Gott a di. Do schtoht er uf vu sinem Thron. 3,21 Ehud aba schtreckt sini linki Hand üs un nimmt d Dolch vu sinere rechte Hüfte un schticht nem sellä in d Ranze, (a) 3,22 daß nohch dr Schneide noh d Griff inegfahre isch un des Fett d Schneide umschloße het; denn er zeht d Dolch nit üs sinem Ranze. 3,23 Aba Ehud goht zuem Näbäzimma üsä, macht de Dire vum Obagmach hinda sich zue un vuschleßt sie. 3,24 Als sa(er) etze nüsgange war, kumme de Lit vum Kenig un sähn, daß de Dire vuschlosse war, un sage: Er isch villicht üsträte gange in de Kamma am Obagmach. 3,25 Als sie aba allzue lang gwartet hän un nemads de Dire vum Gmach ufgmacht het, nähmä sie d Schlissel un schlesse uf. Lueg, do lit ihr Herr tot uf dr Erde. 3,26 Ehud aba war gflohe, während sie gwartet hän, un goht a d Schteibilda vorbi un entkummt bis nohch Seïra. 3,27 Un als sa(er) inekumme isch, blost er d Trumpete (Päpere) uf däm Bergland Ephraim. Un de Israelite ziehe mit nem vum Bergland un er vor rene her, 3,28 un er sait zue nene: Schnell mir nohch! Denn dr HERR het de Moabita, äiri Feinde, in äiri Händ (Pfode) ge! Un sie jagte nem nohch un bsetze de Furte am Jordan, de nohch Moab go, un len nemads dure 3,29 un erschlen zue sellare Ziit d Moabita, öbbe zehnduusig Ma, alles schtarki un schtritbari Männa, so daß au nit eina enkumme isch. 3,30 So wäre de Moabita zue sellare Ziit unda de Hand Israels demuetigt. Un des Land het Rueh achtzig Johr.
Schamgar wird Richta3,31 Nohch rem kummt (a) Schamgar, d Bue (Suhn) Anats. Der erschlet sechshundat Philista mit nem Ochsebengel, un au er rettet Israel.S 4. KapitelDebora wid Richtarin4,1 Aba d Israelite hän widamol gmacht, was däm HERRN mißflallt, als Ehud gschtorbe war. 4,2 Un dr HERR vukauft sie in de Hand Jabins, d Kenig vu Kanaan, der zue Hazor gherrscht het, un si Feldhauptmann war Sisera; sella het in Haroschet vu d Heide gwohnt. 4,3 Un d Israelite brellä zuem HERRN, denn Jabin het ninhundat iserni Kärre un undadruckt d Israelite mit Gwalt zwanzig Johr.4,4 Zue der Ziit war Richtarin in Israel de Prophetin Debora, s Wieb Lappidots. 4,5 Sie het ihr Sitz unda dr (a) Palme Deboras zwische Rama un Bethel uf däm Berg Ephraim. Un d Israelite kumme zue nare(ihre) nuf zuem Gricht. 4,6 Un sie schickt hi un het ruefä lo Barak, d Bue (Suhn) Abinoams üs (a) Kedesch in Naftali, un het nem sage lo: Het dir nit d HERR, dr Gott Israels, bifohle: Gang hi un zeh uf d Berg Tabor un nimm zehnduusig Ma mit dir vu Naftali un Sebulon? 4,7 Ich aba will Sisera, d Feldhauptmann Jabins, dir zuefihre a d Bach Kischon mit siniene Kärre un mit sinem Heer un will nen in dini Händ (Pfode) ge. 4,8 Barak sait zue ihre: Wenn dü mit ma (mir) zehsch, so will au i (ich) zeh; zehsch dü aba nit mit mir, so will au i (ich) nit zeh. 4,9 Sie sait: I (Ich) will mit dir zeh; aba dr Ruhm wird nit di si uf däm Kregszug, wo dü undanimmsch, sundern dr HERR wird Sisera in Hand vumä Wieb ge. So macht sich Debora uf un zeht mit Barak nohch Kedesch. 4,10 Do reft Barak Sebulon un Naftali nohch Kedesch; un s ziehe nuf nem nohch zehnduusig Männa. Debora zeht au mit nem. 4,11 Heber aba, dr Kenita, war vu d Kenita, vum Gschlecht (a) (b) Hobabs, mit däm Moses vuschwägert war, wägzoge un het si Zelt ufgschla bi dr Eiche in Zaanannim bi Kedesch. 4,12 Do wird Sisera vurote(agsait,aditet), daß Barak, d Bue (Suhn) Abinoams, uf d Berg Tabor zoge wär. 4,13 Un na (er) reft alli sini Kregswage zsämme, ninhundat iserni Kärre, un des ganze Volk, des mit nem war, üs Haroschet vu d Heide a d Bach Kischon. 4,14 Debora aba sait zue Barak: Hop (Los) ! Des isch d Dag, a däm dir dr HERR d Sisera in di Hand ge het, denn dr HERR isch üsgzoge vor dir her. So zeht Barak vum Berg Tabor nab un de zehnduusig Männa nem nohch. 4,15 Un dr HERR (a) (b) (c) (d) (e) erschreckt d Sisera samt alle sinene Kärre un däm ganze Heer vor d Schärfi vu Baraks Schwert, so daß Sisera vu sinem Karre gschprunge isch un zue Fueß gflohe isch. 4,16 Barak aba jagt d Kärre un däm Heer nohch bis Haroschet dr Heide. Un Siseras ganzes Heer isch gfalle durch d Schärfi vum Schwert, so daß au nit eina ibrigbliebt.
Sisera, d feindliche Heerfihra, kummt um4,17 Sisera aba isch z Fueß gflohe in des Zelt Jaëls, däm Wieb vum Kenita Heber. Denn dr Kenig Jabin vu Hazor un des Huus Hebers, vum Kenita, hän mitänanda im Friide gläbt. 4,18 Jaël aba goht üsä Sisera entgege un sait zue nem: Kehre i, mi Herr, kehr i bi mir un fircht di nit! Un na (er) kehrt bi ihr i in ihr Zelt, un sie deckt nen mit einare Decki zue. 4,19 Er aba sait zue ihre: Gib mir doch ä weng Wassa z trinke, denn i (ich) ha Durscht. Do doet sie d Schlauch mit Milch uf un git nem z trinke un deckt nen wida zue. 4,20 Un na (er) sait zue ihre: Schtand in d Dire vum Zelt, un wenn eina kummt un frogt, ob öbber (ebber) do isch, so sag: Nemad. 4,21 Do nimmt Jaël, des Wieb Hebers, ä Pflock vum Zelt un ä Hamma in ihri Hand un goht läise zue nem inä un schlat nem d Pflock durch sini Schläf, daß sa (er) in d Bode goht. Er aba war schlab in ä defe Schlof gsunke. So schtirbt da (er). 4,22 Als aba Barak Sisera nohchgjagt isch, goht nem Jaël entgege un sait zue nem: Kumm her! I (Ich) will dir d Ma zeigä, wo dü suechsch. Un als sa(er) zue ihre rikummt, lit Sisera tot do, un dr Pflock schteckt in sinere Schläfe.4,23 So demütigte Gott zue der Ziit Jabin, d Kenig vu Kanaan, vor Israel. 4,24 Un de Hand dr Israelite legt sich imma härter uf Jabin, d Kenig vu Kanaan, bis sie nen vunichtet hän. |
S 5. KapitelDebora und Barak singe ä Siegled5,1 Do het Debora un Barak gsunge, d Bue (Suhn) Abinoams, zue sella Ziit: 5,2 Lobet d HERR, daß ma sich in Israel zuem Kampf grüschtet het un des Volk bireit (willig) dzue gsi isch. 5,3 Horche zue, ihr Kenig, un merke uf, ihr Firschte! I (Ich) will singe, däm HERRN will i (ich) singe, däm HERRN, däm Gott Israels, will i (ich) schpiele.5,4 HERR, als dü vu (a) Seïr üszoge un hergange bisch vu d Felda (Gfilde) Edoms, do (b) zittrete d Bode, dr Himmel goss, un d Wolke gosse vor Wassa. 5,5 D Berg wacklete vor rem HERRN, d Sinai vor rem HERRN, däm Gott Israels. (a) 5,6 Zue d Ziit (a) Schamgars, d Bue (Suhn) vum Anats, zue d Ziit Jaëls ware vulosse de Wäg, un de do uf Schtroße go sollte, de wanderte uf Trampelpfade. 5,7 Still war's bi d Bure, ja schtill in Israel, bis dü, Debora, ufgschtande bisch, bis dü ufgschtande bisch, ä Muetter in Israel. 5,8 Ma het sich näji(naii) Götta bschtimmt s git kei Brot im Door. S war (a) kei Schild noh Schpeer unda vierzigduusig in Israel z säh. 5,9 Mi Herz isch mit d Herre (Herrscha) Israels, mit däne, de bireit ware unda däm Volk. Lobet d HERR! 5,10 De wo uf wiiße Eselinne riete, de wo uf Debbicke sitze un de wo uf däm Wäg gehn: Singe! 5,11 Horch, we sie juble zwische d Tränkrinne! Do schwätzt ma vu d Grechtigkeit des HERRN, vu d Grechtigkeit a sinene Bure in Israel, als des HERRN s Volk rabzog zue d Doorene (Toren). 5,12 Uf, uf, Debora! Uf, uf un sing ä Led! Mach di uf, Barak, un fang, de dich fange, dü Bue (Suhn) Abinoams! 5,13 Do zeht rab, was ibrig war vum Herrliche im Volk. D HERR zeht mit ma (mir) rab unda d Helde: 5,14 üs Ephraim ziehe sie rab ins Dal, un nohch rem Benjamin mit sinem Volk. Vu (a) Machir ziehe Herre(Herscha) rab un vu Sebulon, de d Fiihrerschtab hebe, 5,15 un de Firschte in Issaschar mit Debora, we Issachar so Barak; ins Dal folgt da (er) nem uf d Fueß. An Rubens Bäch ibalegte sie lang. 5,16 Wurum saße na zwische d Sattelkerb, z härä bi d Herde des Flöteschpiel? An Rubens Bäch ibalegte sie lang. 5,17 Gilead bliebt gegeiba vum Jordan. Un wurum dent Dan uf fremde Schiff? Asser hockt am Ufa vum Meer un bliebt ruehig a sinene Buchte. 5,18 Sebulons Volk aba dräut(wagt) si Läbä in d Tod, Naftali au uf dr Hechi vum Gfilde. 5,19 Kenig kumme un schtritte; dertmols schtritte de Kenig Kanaans zue Taanach am Wassa Megiddos, aba Silba gwinne sie däbi nit. 5,20 Vum Himmel her kämpfte d Schterne, vu ihre Bahne schtritte sie gege Sisera. (a) (b) 5,21 D Bach Kischon rißt sie wäg, d uralte Bach, dr Bach Kischon. Kumm her, mi Seele, mit Kraft! 5,22 Do schtampfte de Hufe dr Rosse, ä Jage ihra mächtige Renner. 5,23 Flueche dr Schtadt Meros, sait dr Engel des HERRN, flueche, flueche ihri Lit(Birga), well sie nit kumme sin däm HERRN zue Hilfe, zue Hilfe däm HERRN unda d Helde! 5,24 Globt isch unda d Wieba Jaël, des Wieb Hebers, vum Kenita; globt isch sie im Zelt unda d Wieba! 5,25 Milch git sie, als sa(er) Wassa fordaret, Sahne langt sie naa in nare schene Schale. (a) 5,26 Sie griff mit ihra Hand d Pflock un mit ihra Rechte d Schmiedehamma un zerschlet Siseras Schädel un vumalmt nen un durchbohrt sini Schläf. 5,27 Zue ihre Feß krimmt da (er) sich, flegt ane un lit do. Na (Er) krimmt sich, flegt ane zue ihre Feß; we na (er) sich krimmt het, so lit da (er) erschlage do. 5,28 D Muetter Siseras luegt zuem Fenschta üsä un klagt durchs Gitta: Wurum vuwiehlt(zögart) si Kärre, daß sa nit kummt? Wurum säume de Hufe vu sinem Ross? 5,29 Di schlauste unda ihre Fürschtinne sage, un sie selba wiederhole ihri Wort: 5,30 Sie wäre wohl Beute find un vudeile, ei Wieb, zwei Wieba fir jede Ma, un fir Sisera bunti gschtickti Kleida als Beute, gwirkti bunti Decha um d Hals als Beute. 5,31 So solle umkumme, HERR, alli dini Feinde! (a) De nen aba liebhän, solle si, we d Sunne wo ufgoht in ihra Pracht! Und des Land het Rueh vierzig Johr. S 6. KapitelD Midianita undadrucke Israel6,1 Un als d Israelite doe hän, was däm HERRN mißflallt, git sie dr HERR in de Hand dr Midianita siebä Johr. 6,2 Un als de Hand dr Midianita zue schtark wird iba Israel, mache sich d Israelite in d Berg Schluchte zrecht un Höhlene un Feschtunge. 6,3 Un imma, (a) wenn Israel gsajt het, kumme d Midianita un Amalekiter un de üs däm Oschte uffe iba sie 6,4 un lagrete sich gege sie un vunichtete de Ernte im Land bis hi nohch Gaza un len nigs ibrig zuem Ässä in Israel, nit Schof noh Rind noh Esel. 6,5 Denn sie kumme uffe mit ihre Viecher un ihre Zelt we ä großi schar Heigumba, so daß nit de(sie) noh ihri Kamele z zehle ware, un falle ins Land, um´s z vuderbe. 6,6 So wird Israel sehr (sölli) schwach vor d Midianita. Do brellä d Israelite zuem HERRN.6,7 Als sie aba zuem HERRN brellä wägä d Midianita, 6,8 schickt dr HERR ä Prophete zue nene, der sait zue nene: So schwätzt d HERR, dr Gott Israels: Ich ha äich üs Ägypte gfihrt un üs dr Knechtschaft brocht 6,9 un ha äich errettet üs d Hand dr Ägypta un üs d Hand alle, de äich bedrängt hän, un ha sie vor äich her üsgschtoße un ihr Land äich ge 6,10 un zue äich gsait: Ich bi dr HERR, äicha Gott! Ihr sollt nit firchte de Götta vu d Amorita, in dere Land ihr wohnt. Aba ihr hän minare Schtimm nit ghorcht. Gideon wird zuem Richta bruefe6,11 Un dr Engel des HERRN kummt un het sich anekockt unda de Eiche bi Ofra; de het Joasch ghärt, däm Abïsriter. Un si Bue (Suhn) Gideon drosch Weize in dr Trotti, dmit da (er) nen vuberge ka vor d Midianita. 6,12 Do erschient nem dr Engel des HERRN un sait zue nem: Dr HERR isch mit dir, dü schtritbare Held! 6,13 Gideon aba sait zue nem: Ach, dü(mi) Herr! Isch d HERR mit uns, wurum isch uns dann (dnoh) des alles widafahre? Un wo sin alli sini Wunda, de uns unsari Vädare vuzehle un sage: Dr HERR het uns üs Ägypte gfihrt? Etze aba het uns dr HERR vuschtoße un in de Händ (Pfode) dr Midianita ge. 6,14 Dr HERR aba drillt sich zue nem un sait: Gang hi in däre dinere Kraft; dü sollsch Israel errette üs d Händ (Pfode) dr Midianita. Lueg, ich ha di gschickt! 6,15 Na (Er) sait aba zue nem: Ach, dü Herr, womit soll i (ich) Israel errette? Lueg, mi Gschlecht isch des gringschte in Manasse, un i (ich) bi dr Jingschte vu minem Vada (Babbe) Huus. 6,16 Dr HERR aba sait zue nem: (a) Ich will mit dir si, daß dü de Midianita schla sollsch we ei Ma. 6,17 Na (Er) sait aba zue nem: Hab i (ich) Gnade vor dir gfunde, so mach ma (mir) doch ä Zeiche, daß dü´s bisch, der mit ma (mir) schwätzt. 6,18 (a) Gang nit furt, bis i (ich) wida zue da kumm un bring mini Gabe un leg sie vor dir hi. Er sait: Ich will bliebe, bis dü wiedakummsch. 6,19 Un Gideon goht hi un richtet ä (a) Ziegeböckli zue un ungsiirti Brot vu ne Scheffel Mehl un legt des Fleisch in ä Kratte (Zeine) un doet de Breeh in ä Hafe un bringt´s zue nem üsä unda de Eiche un schtoht dzue. 6,20 Aba dr Engel Gottes sait zue nem: Nimm des Fleisch un de Brot un leg´s hi uf d Fels do un gieß de Breeh driba. Un na (er) doet´s. 6,21 Do schtreckt dr Engel des HERRN d Bengel(Schtäckä) üs, den er in dr Hand het, un brihrt mit d Schpitze des Fleisch un de Brot. Do fahrt (a) Fiir üs däm Felse un vuzehrt des Fleisch un de Brot. Un dr Engel des HERRN vudwischt sinene Auge. 6,22 Als etze Gideon sieht, daß ses dr Engel des HERRN war, sait da (er): Ach, Herr HERR! Habe i (ich) wirklich d Engel des HERRN vu Agsicht zue Agsicht gsähne! 6,23 Aba dr HERR sait zue nem: Friide isch mit dir! Fircht di nit, dü wirsch nit schterbe. 6,24 Do het Gideon däm HERRN dert ä Altar baut un het nen «Dr HERR isch Friide» gheiße. Der schtoht noh bis uf d hiitige Dag in Ofra, dr Schtadt vu d Abïsriter.Gideon zerschtert d Altar Baals6,25 Un in dselbe Nacht sait dr HERR zue nem: Nimm ä junge Schtier vu d Schtier vu dinem Vada (Babbe) un ä zweite Schtier, wo siebejährig isch, un (a) riß d Altar Baals um, der dinem Vada (Babbe) ghärt , un schla des (b) Bild dr Aschera um, des däbi schtoht, 6,26 un bäu däm HERRN, dinem Gott, obe uf dr Hechi vum Felse ä Altar un richt nen zue un nimm d zweite Schtier un bring ä Brandopfa dar mit däm Holz vum Ascherabild, des dü umghaue hesch. 6,27 Do nimmt Gideon zehn Ma vu sinene Lit un doet, was nem dr HERR gsait het. Aba na (er) firchtet sich vor sinem Vada (Babbe) Huus un vor d Lit in d Schtadt, des am Dag z doe, un doet's in d Nacht. 6,28 Als etze d Lit in d Schtadt freh am Morge ufschtehn, lueg, do war dr Altar Baals niedagrisse un des Ascherabild dnäbe umghaue un d zweite Schtier als Brandopfa darbrocht uf däm Altar, der baut war. 6,29 Un eina sait zuem andere: Wer het des doe? Un als sie sueche un nohchfroge, wird gsait: Gideon, d Bue (Suhn) vum Joasch, het des doe. 6,30 Do sage d Lit vu d Schtadt zue Joasch: Gib di Bue (Suhn) üsä; na (er) mueß schterbe, wel la (er) d Altar Baals niedagrisse un des Ascherabild dnäbe umghaue het. 6,31 Joasch aba sait zue allene, de bi nem gschtande sin: Welle ihr fir Baal schtritte? Welle ihr nem helfe? Wer fir nen schtrietet, der soll noh dän Morge schterbe. Isch scha(er) Gott, so schtrietet da (er) fir sich selba, wel si Altar niedagrisse wore isch. (a) 6,32 Vu däm Dag a het ma Gideon Jerubbaal gheiße, des heißt «Baal schtrietet mit ihm », wel la (er) si Altar niedagrisse het.Gideon will vu Gott ä Zeiche ha6,33 Als etze alli Midianita un Amalekiter un de üs däm Oschte sich vusammlet hän, ziehe sie riba un lagerte sich in dr Ebene Jesreel. 6,34 Do erfillt dr (a) (b) (c) Geischt des HERRN d Gideon. Un na (er) het d Trumpete (Päpere) blose lo un reft d Abïsriter uf, nem z folge. 6,35 Un na (er) schickt Botschaft zue ganz Manasse un reft sie uf, daß au sie nem folge. Na (Er) schickt au Botschaft zue Asser un Sebulon un Naftali; de kumme ruffe, nem entgege.6,36 Un Gideon sait zue Gott: Willsch dü Israel durch mi Hand errette, we dü zuegsait hesch, 6,37 so will i (ich) abgschoreni Wulle uf de Tenne lege: Wird dr Tau ällei uf dr Wulle si un dr ganze Bode umä troche, so will i (ich) dra erkenne, daß dü Israel errette wirsch durch mi Hand, we dü zuegsait hesch. 6,38 Un so isch gschehe (bassiert). Un als sa(er) am andere Morge freh ufschtod, druckt da (er) d Tau üs dr Wulle, ä Schale voll Wassa! 6,39 Un Gideon sait zue Gott: (a) Di Zorn entbrenn nit gege mi, wenn i (ich) noh eimol schwätz. I (Ich) will´s nur noh eimol vusueche mit dr Wulle: s isch ällei d Wulle troche un Tau uf däm ganze Bode. 6,40 Un Gott macht´s so in dselbe Nacht, daß ses troche war ällei uf d Wulle un Tau iba all uf däm Bode. S 7. KapitelGott wählt fir Gideon Soldate üs7,1 Do macht sich Jerubbaal - des isch Gideon - freh uf un des ganze Kregsvolk, des mit nem war, un sie lagrete sich bi dr Quelle Harod, so daß sa (er) des Heerlaga vu d Midianita nördlich vum Hiigel More im Dal het. 7,2 D HERR aba sait zue Gideon: Z viel isch des Volk, des bi dir isch, als daß ich Midian in sini Händ (Pfode) ge sollt; Israel kennt sich rehme gege mich un sage: Mini Hand het mich errettet. 7,3 So loß etze üsruefe vor d Ohre vum Volk: (a) Wer ängschtlich un vuzagt isch, der kehr um. So sichtete sie Gideon. Do kehre vum Kregsvolk zweiunzwanzigduusig um, so daß nur zehnduusig ibrigbliebe sin. 7,4 Un dr HERR sait zue Gideon: Des Volk isch noh z viel. Fihr sie nab ans Wassa; dert will ich sie dir sichte. Un vu wäm ich dir sage wir, daß sa (er) mit dir zeh soll, der soll mit dir zeh; vu wäm ich aba sage wir, daß sa (er) nit mit dir zeh soll, der soll nit mitzehe. 7,5 Un na (er) fihrt des Volk nab ans Wassa. Un dr HERR sait zue Gideon: Wer mit mit sinere Zunge Wassa leckt, we ä Hund leckt, selle schtell bsunders; ebeso, wer anekniet, um z trinke. 7,6 Do war de Zahl dera, de gleckt hän, draihundat Männa. Alles ibrigi Volk het kniend trunke üs dr Hand zuem Muul (in d Gosch). 7,7 Un dr HERR sait zue Gideon: Durch de (a) draihundat Männa, de gleckt hän, will ich äich errette un de Midianita in dini Händ (Pfode) ge; aba alles ibrigi Volk loß go a si Platz. 7,8 Un sie nähmä d Vupflegig vum Volk un ihri Trumpete (Päpere) a sich. Aba de ibrige Israelite het da (er) alli go glo, jeda in si Zelt; de draihundat Männa aba bhaltet da (er) bi sich. Un des Heer dr Midianita lit unde vor nem in dr Ebeni.
Gideon schlet d Midianita in d Flucht7,9 Un dr HERR sait in dselbe Nacht zue Gideon: Schtand uf un gang nab zuem Laga; denn ich ha´s in dini Händ (Pfode) ge. 7,10 Firchtesch dü dich aba nabzgoh, so loß di Diena Pura mit dir nabgoh zuem Laga, 7,11 dmit dü hersch, was sie schwätze. Dnohch wäre dini Händ (Pfode) schtark si, un dü wirsch nabzeh zuem Laga. Do goht Gideon mit sinem Diena Pura nab bis a d Platz vu d Schildwache, de im Laga war. 7,12 Un de Midianita un Amalekiter un alli üs däm Oschte hän sich nahglegt in dr Ebeni we ä Schar Heigumba, un ihri Kamel ware nit z zehle wägä ihra große Schar, we Sand am Ufa vum Meer. 7,13 Als etze Gideon kummt, lueg, do vuzehlt eina nem andere ä Träum un sait: Lueg, i (ich) ha traimt: ä Laib Gerschtebrot isch zuem Laga vu d Midianita grollt; un na (er) kummt a des Zelt, schuckt´s um, daß ses igfloge isch, un kehrt´s um, des Oberschte z underscht, so daß des Zelt am Bode lit. 7,14 Do git dr andere zantwort: Des isch nigs anderes als des Schwert Gideons, d Bue (Suhn) Joasch, vum Israelite. Gott het de Midianita in sini Händ (Pfode) ge mit däm ganze Heerlaga. 7,15 Als Gideon dän Träum erzehle ghärt het un sini Üslegung, fallt da (er) abätend ane un kummt zruck ins Laga Israel un sait: Mache äich uf, denn dr HERR het des Laga dr Midianita in äiri Händ (Pfode) ge! 7,16 Un na (er) deilt de draihundat Männa in dräi Heerhufe un git jedäm ä Trumpete (Päpere) in d Hand un leeri Kreg mit Fackle drin 7,17 un sait zue nene: Luege uf mich un den ebeso; wenn i (ich) etze a des Laga kumm - we ich´s doe, so den ihr´s au! 7,18 Wenn ich d Trumpete (Päpere) blos un alli, de mit ma (mir) sin, so solle ihr au d Trumpete (Päpere) blose rings um des ganze Heerlaga un ruefä: Fir d HERRN un fir Gideon!7,19 So kummt Gideon mit hundat Männa a des Laga am Afang vu d mittlere Nachtwach, als sie ebe d Wachene ufgschtellt hän, un sie blose d Trumpete (Päpere) un zerschlen de Kreg in ihre Händ (Pfode). 7,20 Do blose alli dräi Heerhufe d Trumpete (Päpere) un zerbreche de Kreg. Sie hebe aba d Fackle in ihra linke Hand un d Trumpete (Päpere) in ihra rechte Hand, um z blose, un refe: Do Schwert des HERRN un Gideon! 7,21 Un sie bliebe schtoh, jeda bi sinere Schtell, rings um des Laga rum(her). Do fangt des ganze Heer a z laufe, un sie brellä un haue ab. 7,22 Un während de draihundat Männa de Trumpete (Päpere) blose, schafft dr HERR, daß im ganze Heerlaga vu jedäm s Schwert gege d andere war. Un des Heer floh bis Bet-Schitta uf Zereda zue, bis a de Grenze vu Abel-Mehola bi Tabbat. (a) (b) (c) 7,23 Un de Männa (Manne) Israels vu Naftali, vu Asser un vu ganz Manasse wäre zsämmegruefe un jagte d Midianita nohch. 7,24 Un Gideon schickt Botschafte uf des ganzi Bergland Ephraim un het sage lo: Kumme rab d Midianita entgege un nähme ne d Wassaschtelle wäg bis nohch Bet-Bara un au d Jordan. Do wäre zsämmegruefe alli, de vu Ephraim ware, un nähmä ne d Wassaschtelle wäg bis nohch Bet-Bara un au d Jordan. 7,25 Un sie fange zwei Firschte dr Midianita, Oreb un Seeb, un erschlen Oreb am Felse Oreb* un Seeb bi dr Trotti Seeb** un jagte d Midianita nohch un bringe de Häupta (Kepf) Orebs un Seebs zue Gideon iba d Jordan. *D Name bediitet «Rabefels». ** D Name bediitet un «Wolfskelter». S 8. KapitelD Schtamm Ephraim fühlt sich ibagange8,1 Do sage de Männa (Manne) vu (a) Ephraim zue nem: Wurum hesch dü uns des adoe, daß dü uns nit gruefe hesch, als dü in d Kampf zoge bisch gege de Midianita? Un sie schtritte sehr (sölli) mit nem. 8,2 Er aba sait zue nene: Was hab i (ich) den etzed doe, des äira Tat glich wäre? Isch nit de Nohchlese Ephraims bessa als de ganzi Wiernt Abïsers? 8,3 Gott het de Firschte dr Midianita, Oreb un Seeb, in äiri Händ (Pfode) ge. Was ha i (ich) z doe vumocht gege des, was ihr doe hän? Als sa(er) des gsait het, het ihr Zorn (ihri Wuet) vu nem ab glo. D Lit, de in Sukkot un Pnuël wohne (husse), helfe Gideon nit8,4 Als etze Gideon a d Jordan kummt, goht da (er) duri mit d draihundat Männa, de bi nem ware; de ware med un jagte d Feinde nohch. 8,5 Do bittet er de Lit vu (a) Sukkot: Gen doch däm Volk, des ma (mir) uf däm Fuße folgt, Brot; denn sie sin med, un i (ich) mueß d Kenige vu d Midianita nohchjage, Sebach un Zalmunna. 8,6 Aba di Obere vu Sukkot sage: Sin de Fiischte (Händ) Sebachs un Zalmunnas scho in dine Händ (Pfode), daß mir dinem Heer Brot ge solle? 8,7 Gideon sait: Wohlan, wenn dr HERR Sebach un Zalmunna in mi Hand git, will i (ich) äicha Fleisch mit Dorne üs dr Wüschte un mit Schtachle vudresche. 8,8 Un na (er) zeht vu dert nuf nohch Pnuël un schwätzt ebeso mit ne. Un de Lit vu Pnuël antwortete nem desselbe we de vu Sukkot. 8,9 Un na (er) sait au zue d Lit vu Pnuël: Kumm i (ich) heil wida, so will i (ich) de Burg abriße.
Gideon besiegt d Midianita8,10 Sebach aba un Zalmunna ware in Karkor un ihr Heerlaga mit tene, öbbe fuchzehnduusig, alli, de ibrigbliebe ware vum ganze Heer dera üs däm Oschte; denn hundatunzwanzigduusig ware gfalle, de des Schwert zeh kenne. 8,11 Un Gideon zeht uffe uf d Schtroß dera, de in Zelte huuse, öschtlich vu Nobach un Jogboha, un schlat des Heerlaga, während´s ohni Sorge glagert het. 8,12 Un Sebach un Zalmunna haue ab; aba na (er) jagt tene nohch un nimmt gfange beidi Kenig dr Midianita, Sebach un Zalmunna, un het sich vusetzt des ganze Heerlaga in Angscht.8,13 Als etze Gideon, d Bue (Suhn) vum Joasch, vum Kampf zruckkummt, uf d Stiege vu Heres, 8,14 griff da (er) sich ä Bebli vu d Lit üs Sukkot un het nen üs gfrogt. Der schribt nem di Obere vu Sukkot un ihri Älteschte uf, siebenesiebzig Männa. 8,15 Un na (er) kummt zue d Lit vu Sukkot un sait: Luege, do sin Sebach un Zalmunna, um deretwille ihr mich gscholte hän un gsait hän: Isch denn Sebachs un Zalmunnas Fuuscht scho in dine Händ (Pfode), daß ma (mir) dine Lit, de med sin, Brot ge solle? 8,16 Un na (er) nimmt di Älteschte dr Schtadt un bringt Dorne üs d Wüschte un Schtachle un het´s de Lit vu Sukkot schpiire. 8,17 Un d Burg vu Pnuël riß er um un erschlet de Lit vu d Schtadt. 8,18 Un Gideon sait zue Sebach un Zalmunna: We ware de Männa (Manne), de ihr am Tabor erschlage hän? Sie sage: Sie ware we dü, jeda azsäh we ä Kenigssohn. 8,19 Er aba sait: S sin mini Breda, mina Muetter Sühn, gsi. So weh dr HERR läbt: wenn ihr sie am Läbä glo hätte, dät ich äich nit umbringe. (a) 8,20 Un na (er) sait zue sinem erstgeborene Bue (Suhn) Jeter: Schtand uf un erschlag sie. Aba des Bebli zeht si Schwert nit; denn na (er) firchtet sich, wel la (er) noh ä Bebli war. 8,21 Sebach aba un Zalmunna sage: Schtand dü uf un mach di an uns; denn we dr Ma isch, so isch au sini Kraft. Do schtoht Gideon uf un erschlet Sebach un Zalmunna un nimmt de kleine Monde, de a d Häls ihra Kamel ware.
Gideon vufihrt Israel zuem Götzedenscht8,22 Do sage de Männa (Manne) vu Israel zue Gideon: Wir(Sei) Herrscha iba uns, dü un di Bue (Suhn) un vu dinem Bue (Suhn) d Bue (Suhn), wel dü uns üs dr Hand vu d Midianita errettet hesch. 8,23 Aba Gideon sait zue nene: I (Ich) will nit Herrscha iba äich si, un mi Bue (Suhn) soll au nit Herrscha iba äich si, sundern dr HERR soll Herrscha iba äich si. 8,24 Un Gideon sait zue nene: Eins wott i (ich) vu äich: jeda gib ma (mir) d Ringe, den na (er) als Beute gnumme het. Denn wel´s Ismaeliter ware, hän sie goldeni Ring. 8,25 Sie sage: De wen ma (mir) ge. Un sie lege ä Mandel üs, un jeda wirft de Ring druf, de na (er) als Beute gnumme het. 8,26 Un de goldene Ring, de na (er) gforderet het, woge duusigsiebehundat Lot Gold ohni de kleine Monde un Ohrring un Purpurkleida, de de Kenig dr Midianita trage hän, un ohni de Schpangene ihra Kamel. (a) 8,27 Un Gideon macht ä (a) Efod drus un schtellt nen in sinere Schtadt ä Ofra uf. Un ganz Israel trieb dert mit nem Abgöttarai. Un na (er) wird Gideon un sinem Huus zuem Fallschtrick.8,28 So wäre de Midianita demuetigt vor d Israelite un bringe ihri Köpf nimmi nuf. Un (a) (b) des Land het Rueh vierzig Johr, solang Gideon gläbt het. 8,29 Un Jerubbaal, d Bue (Suhn) vum Joasch, goht hi un het in sinem Huus gwohnt. 8,30 Un Gideon het siebzig eigeni Buebä (Sühn), denn na (er) het vieli Wieba ka. 8,31 Au sini Näbefrau, de na (er) in Sichem het, gebar nem ä Bue (Suhn); den het da (er) Abimelech gheiße. 8,32 Un Gideon, d Bue (Suhn) vum Joasch, schtirbt in hohe Altr un wird bierdige im Grab vu sinem Vada (Babbe) Joasch in (a) Ofra, d Schtadt dr Abïsriter. 8,33 Als aba Gideon gschtorbe war, kehre sich d Israelite ab un (a) laufe d Baalen nohch un mache (b) Baal-Berit zue ihrem Gott. 8,34 Un sie hän nit a d HERRN denkt, ihr Gott, der sie errettet het üs dr Hand alla ihra Feinde (Gegna) ringsum, 8,35 un (a) zeigte sich nit dankbar däm Huus vum Jerubbaal - des isch Gideon - fir alles Guete, des sa(er) fir Israel doe het. |
S 9. KapitelAbimelech wird Kenig9,1 Abimelech aba, d Bue (Suhn) Jerubbaals, goht hi nohch Sichem zue d Breda vu sinere Muetter un schwätzt mit ne un mit däm ganze Gschlecht vum Huus vu sinere Muetter un sait: 9,2 schwätze doch vor d Ohre alla Männa (Manne) vu Sichem: (a) Was isch äich bessa, daß siebzig Männa (Manne), alli de Buebä (Sühn) Jerubbaals, iba äich Herrscha sin odr daß ei Ma iba äich Herrscha isch? Denke au dra, daß i (ich) äicha Gebein un Fleisch bi. 9,3 Do schwätze de Breda vu sinere Muetter sienetwegä alli de Wort vor d Ohre alla Männa (Manne) vu Sichem. Un ihr Herz wendet(heldet) sich Abimelech zue; denn sie hän denkt: Na (Er) isch unsa Brueda. 9,4 Un sie gän nem siebzig Silbaschtickle üs däm Tempel vum (a) Baal-Berit. Un Abimelech wirbt dmit lose, vuwegeni Männa (Manne) a, de nem nohchfolge. 9,5 Un na (er) kummt in des Huus vu sinem Vada (Babbe) nohch Ofra un tötet sini Breda, de Buebä (Sühn) Jerubbaals, siebzig Männa, uf einem Schtei (Wackes). S bliebt aba Jotam ibrig, dr jingschte Bue (Suhn) Jerubbaals; denn na (er) het sich vuschteckt. 9,6 Un s vusammle sich alli Männa (Manne) vu Sichem un alli Iwohna vum Millo, gehn hi un mache Abimelech zuem Kenig bi dr (a) (b) Eiche am Schteimol vu Sichem.
Jotam vufluecht Abimelech un d Lit, de in Sichem wohne (husse)9,7 Als des däm Jotam vurote(agsait,aditet) wird, goht da (er) hi un schtellt sich uf d Gipfel vum Berg Garizim, hebt sini Schtimm, reft un sait zue nene: Horche mi a, ihr Männa (Manne) vu Sichem, daß äich Gott au hert.9,8 D Baim gehn hi, um ä Kenig iba sich zue salbe, un sage zuem Elbaum: Bi(Sei) unsa Kenig! 9,9 Aba dr Elbaum antwortet ne: Soll i (ich) mi Fettigkeit losse, de Götta un Mensch a mir lobe(priese), un higo, iba d Baim z schwebe? 9,10 Do sage d Baim zuem Fiegebaum: Kumm dü un bi unsa Kenig! 9,11 Aba dr Fiegebaum sait zue nene: Soll i (ich) mi Seßigkeit un mi gueti Frucht losse un higo, iba d Baim z schwebe? 9,12 Do sage de Baim zuem Wischtock: Kumm dü un bi unsa Kenig! 9,13 Aba dr Wischtock sait zue nene: Soll i (ich) minem Wi losse, der Götta un Mensch frehlich macht, un higo, iba d Baim z schwebe? 9,14 Do sage alli Baim zuem (a) Dornebusch: Kumm dü un bi unsa Kenig! 9,15 Un dr Dornebusch sait zue d Baim: Isch's wohr, daß ihr mich zuem Kenig iba äich salbe wen, so kumme un berge äich in minem Schatte; wenn nit, so gang Fiir vum Dornbusch üs un frißt(vuzehre) de Zedern vum Libanon. 9,16 Hän ihr etze recht un redlich doe, daß ihr Abimelech zuem Kenig gmacht hän? Un hän ihr wohldoe mit Jerubbaal un a sinem Huus, un hän ihr nem doe, we er's um äich vudent het? 9,17 Well(Denn) mi Vada (Babbe) het fir äich kämpft un si Läbä gwagt, um äich üs d Hand vu d Midianita z rette. 9,18 Aba ihr hän äich hiit gege minem Vada (Babbe) si Huus ufglehnt un sini Buebä (Sühn) umbrocht, siebzig Männa uf einem Schtei (Wackes), un hän Abimelech, siner Magd Bue (Suhn), zuem Kenig iba de Männa (Manne) vu Sichem gmacht, wel la (er) äicha Brueda isch. 9,19 Hän ihr etze hiit recht un redlich gfeilscht mit Jerubbaal un an sinem Huus, so sin frehlich iba Abimelech, un na (er) isch frehlich iba äich. 9,20 Wenn nit, (a) so gang Fiir üs vu Abimelech un frißt(vuzehrt) de Männa (Manne) vu Sichem un de Iwohna vum Millo, un gang au Fiir üs vu d Männa (Manne) vu Sichem un vu d Iwohna vum Millo un frißt(vuzehrt) Abimelech. 9,21 Un Jotam floh vor sinem Brueda Abimelech un vutwischt un goht nohch Beer un het dert gwohnt.
D Lit vu Sichem mucke gege Abimelech uf9,22 Als etze Abimelech dräi Johr iba Israel gherrscht het, 9,23 schickt Gott (a) (b) (c) ä bese Geischt zwische Abimelech un de Männa (Manne) vu Sichem. Un de Männa (Manne) vu Sichem wäre Abimelech untreu, 9,24 dmit de Schand (d Frevel) mit d siebzig Sehn Jerubbaals un ihr (a) Bluet uf Abimelech käm, ihr Brueda, der sie umbrocht het, un uf de Männa (Manne) vu Sichem, de nem sini Hand dzue gschtärkt hän, daß sa (er) sini Breda tötet het. 9,25 Un de Männa (Manne) vu Sichem lege ä Hindahalt uf d Hechi bi d Berge un räubere alli üs, de uf dr Schtroß bi nene vuribakume. Un s wird Abimelech vurote(agsait,aditet).9,26 S kumme aba Gaal, d Bue (Suhn) Ebeds, un sini Breda un ziehe in Sichem i. Un de Männa (Manne) vu Sichem vuloße sich uf nen 9,27 un ziehe üs ufs Feld un ernte ihri Wiberg ab un kelterete un hebe ä Freudefescht un gehn in des Huus vu ihrem Gott, ässä un trinke un fluechte däm Abimelech. 9,28 Un Gaal, d Bue (Suhn) Ebeds, sait: Wer isch Abimelech, un wer isch denn der Sichemiter, daß ma (mir) nem dene solle? Isch scha(er) nit Jerubbaals Bue (Suhn) un het Sebul, si Vogt, hergsetzt? Dene d Lit (a) Hamors, däm Vada (Babbe) vu Sichem! Wurum solle ma (mir) däm dene? 9,29 Wollt Gott, des Volk wär unda minare Hand, so dät i (ich) d Abimelech vutriebe un nem sage: Sammel(Mehr) di Heer un zeh in d Kampf!
Abimelech kämpft gege Sichem9,30 Als aba Sebul, dr Schtadthauptma, de Wort vum Gaals, däm Bue (Suhn) Ebeds, ghärt het, brennt si Zorn (Wuet), 9,31 un na (er) schickt heimlich Botschaft zue Abimelech un het nem sage lo: Lueg, Gaal, d Bue (Suhn) Ebeds, un sini Breda sin nohch Sichem kumme un mache dir de Schtadt abschpenschdig. 9,32 So mach dich etze uf bi Nacht, dü un di Volk, des bi dir isch, un lege ä Hindahalt im Feld. 9,33 Un am Morge, wenn d Sunne ufgoht, mach di uf un ibafall d Schtadt. Un wenn na (er) un des Volk, des bi nem isch, gege dich nüszeht, so doe mit nem, we dü´s vumagsch.9,34 Abimelech macht sich uf bi Nacht un alles Volk, des bi nem war, un sie lege ä Hindahalt gege Sichem mit vier Heerhuufe. 9,35 Un Gaal, d Bue (Suhn) Ebeds, zeht üsä un kummt vor des Schtadttor. Aba Abimelech macht sich uf üs däm Hindahalt samt däm Volk, des mit nem war. 9,36 Als etze Gaal des Volk sieht, sait da (er) zue Sebul: Lueg, do kummt Kregsvolk vu d Hechi vum Bergland rab. Sebul aba sait zue nem: Dü siehsch d Schatte vu d Berg als Lit a. 9,37 Gaal schwätzt noh wida un sait: Lueg, Kregsvolk kummt rab (a) vum Nabel dr Erde, un ä Heerhuufe kummt dher uf däm Wäg vu d Zaubaeiche. 9,38 Do sait Sebul zue nem: Wo isch etze di Großmul, des do gsait het: Wer isch Abimelech, daß ma (mir) nem dene solle? Isch des nit des Kregsvolk, des dü vuachtet hesch? Zieh etze hi un kämpfe mit nem! 9,39 Gaal zeht üs vor d Männa (Manne) vu Sichem her un kämpft mit Abimelech. 9,40 Aba Abimelech jagt nem nohch, daß sa (er) vor nem gflohe isch, un vieli bliebe erschlage liege bis an´s Door. 9,41 Un Abimelech bliebt in Aruma. Sebul aba vujagt d Gaal un sini Breda, so daß sie in Sichem nit bliebe kenne. 9,42 Am Morge aba goht des Volk üsä ufs Feld. Als des Abimelech vurote(agsait,aditet) wird, 9,43 nimmt da (er) des Kregsvolk, deiltß s in dräi Heerhuufe un legt ä Hindahalt im Feld. Als sa(er) etze sieht, daß des Volk üs dr Schtadt goht, erhebt da (er) sich gege sie un erschlet sie. 9,44 Abimelech un d Heerhuufe, der bi nem war, ibafalle sie un schtelle sich am Schtadttor uf. Di beide andere Heerhuufe aba ibafalle alli, de uf däm Feld ware, un erschlen sie. 9,45 So kämpft Abimelech gege de Schtadt d ganze Dag un erobert sie un tötet des Volk, des drin war, un vuschtäre de Schtadt un schtreit Salz druf. 9,46 Als des alli Männa (Manne) vu d Burg vu Sichem ghärt hän , gehn sie in des Gwölb im Tempel vum (a) Baal-Berit. 9,47 Un als Abimelech ghärt het, daß sich alli Männa (Manne) vu d Burg vu Sichem vusammlet hän, 9,48 goht da (er) uf d Berg Zalmon mit sinem ganze Kregsvolk, des bi nem war, un nimmt ä Axt in sini Hand un haut ä Ast vum Baum un hebt nen uf un legt nen uf sini Schultare un sait zue allem Volk, des mit nem war: Was ihr mich doe hän gsäh, des schicke äich, au zue doe. 9,49 Do haut jeda vum Volk ä Ast ab, un sie folge Abimelech un lege de Äste uf des Gwölb un setze iba ne des Gwölb in Brand, so daß au alli in d Burg vu Sichem schterbe, öbbe duusig Männa (Manne) un Wieba. Abimelechs End9,50 Abimelech aba zeht nohch Tebez, blageret´s un erobert´s. 9,51 S war aba ä schtarki Burg midde in dr Schtadt. Dohi haue alli Männa (Manne) un Wieba ab un alli Birga dr Schtadt, han hinda sich zue gschlosse un schtiege uf des Dach vu d Burg. 9,52 Do kummt Abimelech zue d Burg un kämpft gege sie un nähet sich däm Burgtor, um´s mit Fiir zue vubrenne. 9,53 Aba ä Wieb wirft ä Mihlischtei Abimelech uf d Schädel un vuschmettert nem d Schädel. 9,54 Do reft Abimelech schnell si Waffeträger her(ra) un sait zue nem: (a) Zeh di Schwert un macht mi tot, daß ma nit vu ma (mir) sage doet: (b) Ä Wieb het nen erschla. Do durchschtiecht nen si Waffeträger, un na (er) schtirbt. 9,55 Als aba d Israelite, de mit nem ware, sähn, daß Abimelech tot war, goht jeda heim. 9,56 So vugelt´s Gott däm Abimelech des Bese, des sa(er) sinem Vada (Babbe) adoe het, (a) als sa(er) sini siebzig Breda tötet het. 9,57 Eso alli besi Tate vu d Männa (Manne) vu Sichem vugeltet ne Gott uf ihr Fopf, un s kummt iba sie d (a) Fluech Jotams, däm Bue (Suhn) Jerubbaals.S 10. KapitelD Richta Tola un Jaïr10,1 Nohch Abimelech schtoht uf, Israel z rette, (a) (b) Tola, ä Ma üs Issachar, ä Bue (Suhn) Puwas, d Bue (Suhn) Todos. Er het in Schamir uf däm Bergland Ephraim gwohnt 10,2 un richtet Israel dreiezwanzig Johr un schtirbt un wird bierdigt in Schamir.10,3 Nohch rem schtoht uf Jaïr, ä Gileaditer, un richte Israel zweiezwanzig Johr. 10,4 Sella het driißig Buebä (Sühn), de uf driißig Esel gritte sin. Un sie hän driißig Schtädt, de heiße (a) «Derfa Jaïrs» bis uf dän Dag un liege in Gilead. 10,5 Un Jaïr schtirbt un wird bierdigt in Kamon. Israel goht wida vu Gott wäg10,6 Aba d Israelite het wida doe, was däm HERRN mißflallt, un dent d Baalen un d Astarten un d Götta vu Aram un d Götta vu Sidon un d Götta Moabs un d Götta dr Ammonita un d Götta dr Philista un vuloßt d HERRN un dent nem nit. 10,7 Do brennt d Zorn des HERRN iba Israel, un na (er) vukauft sie unda de Hand dr Philista un Ammonita. 10,8 Un sie vutrampe un vuschlen Israel zue sellere Ziit achzehn Johr lang, nämlich ganz Israel gegeiba vum Jordan im Land dr Amorita, des in Gilead lit. 10,9 Dozue ziehe d Ammonita iba d Jordan un kämpfte gege Juda, Benjamin un des Huus Ephraim, so daß Israel sehr (sölli) vuängschtigt wird.10,10 Do brellä d Israelite zuem HERRN un sage: Mir hän an dir gsindigt, denn ma (mir) hän unsaren Gott vulo un d Baalen dent. (a) 10,11 Aba dr HERR sait zue d Israelite: Hän äich nit au d Ägypta undadruckt, d Amorita, d Ammonita, d Philista, 10,12 d Sidonier, d Amalekiter un Maonita? Aba ich ha äich üs ihre Händ (Pfode) ghulfe, als sa(ihr) zue ma (mir) brellt hän. 10,13 Trozdäm hän ihr mich vulo un andere Götta dent. Drum will ich äich nimmi rette. 10,14 Gehn hi un brelle zue d Götta, de na(ihr) üsgwählt hän; (a) (b) len selli äich helfe in d Ziit äira Vufolgig! 10,15 Aba d Israelite sage zuem HERRN: Mir hän gsindigt, mach dü´s mit uns, we dir´s gfallt; nur rett uns hiit! 10,16 Un sie (a) hän de fremde Götta wäg gmacht un dente däm HERRN. Do (b) beduurt´s(jammat´s) nen, daß Israel so plogt wird. Jeftah wird wird Afihrer vu d Isrealite10,17 Un d Ammonita wäre ufbote(gruefe) un hän sich in Gilead glageret(ignischtet, breit gmacht); aba Israel vusammlet sich un het sich in (a) Mizpa glageret(ignischtet, breit gmacht). 10,18 Un di Obere vum Volks vu Gilead sage undaänanda: Wer isch der Ma, der afangt, mit d Ammonita z kämpfe? Sella soll d (a) Kopf(Haupt) si iba alli, de in Gilead wohne(huuse).S 11. Kapitel11,1 Jeftah, ä Gileaditer, war ä schtrietbare Ma, aba d Bue (Suhn) einare Hure. Gilead het Jeftah zeugt (ziigt). 11,2 Als aba de Ehefrau Gileads nem Buebä (Sühn) gebore het un de Buebä (Sühn) dr Frau groß ware, schtoße sie Jeftah üs un sage zue nem: Dü (a) sollsch nit erbe in unsera Familie, denn dü bisch d Bue (Suhn) eina andere. 11,3 Do isch scha(er) vor sinene Breda gfohe un het im Land Tob gwohnt. Un (a) (b) s sammle sich bi nem losi Lit un ziehe mit nem üs. 11,4 Un einigi Ziit dnohch kämpfte d Ammonita mit Israel. 11,5 Als etze d Ammonita mit Israel kämpfte, gehn di Älteschte vu Gilead hi, um Jeftah üs däm Land Tob z hole, 11,6 un sage zue nem: Kumm un wir(bi) unsa Hauptma, dmit ma (mir) gege d Ammonita kämpfe. 11,7 Aba Jeftah sait zue d Älteschte vu Gilead: Sin ihr´s nit, de mich hasse un üs minare Familie üsgschtoße hän? Un etze kumme na(ihr) zue mir, wel la(ihr) unda Vufolgig sin? 11,8 Di Älteschte vu Gilead sage zue Jeftah: Drum kumme ma (mir) etze wida zue dir, dmit dü mit uns zehsch un uns hilfsch, gege d Ammonita z kämpfe, un unsa (a) Kopf bisch iba alli, de in Gilead wohne(huuse). 11,9 Jeftah sait zue d Älteschte vu Gilead: Wenn na(ihr) mich wida hol, um gege de Ammonita z kämpfe, un dr HERR sie ma (mir) in d Hand git, soll i (ich) dann (dnoh) äicha Kopf si? 11,10 Di Älteschte vu Gilead sage zue Jeftah: Dr HERR isch Ohrezeuge zwische uns un schtrof uns, wenn ma (mir) nit den, we dü´s gsait hesch. 11,11 So goht Jeftah mit d Älteschte vu Gilead, un des Volk het nen gsetzt als Kopf un Obaschte iba sich. Un Jeftah schwätzt alles, was sa(er) z sage het, vor rem HERRN in (a) (b) Mizpa.
Jeftah vusuecht, Kreg abzwende11,12 Dann (Dnoh) schickt Jeftah Botschaft zuem Kenig vu d Ammonita un het nem sage lo: Was hesch dü mit mir z schaffe, daß dü zue mir kummsch, um gege mi Land z kämpfe? 11,13 D Kenig vu d Ammonita git d Laufbursch(Bote) Jeftahs zantwort: Wel Israel mi Land gnumme het, als sie üs Ägypte zoge sin, vum Arnon a bis a d Jabbok un bis a d Jorda, so gib ma(mir)'s etze guetwillig zruck. 11,14 Jeftah aba schickt abamols Laufbursch(Bote) zuem Kenig vu d Ammonita; 11,15 de sage zue nem: So schwätzt Jeftah: Israel het kei Land gnumme, (a) nit d Moabita noh d Ammonita. 11,16 Denn als sie üs Ägypte rufkume sin, zeht Israel durch d Wüschte bis ans Schilfmeer un kummt nohch Kadesch. 11,17 Do (a) schickt Israel Laufbursch(Bote) zuem Kenig dr Edomita un sait: Loß mich durch di Land zeh. Aba dr Kenig vu d Edomita het nit uf sie ghärt. Au schickte sie zuem Kenig dr Moabita; der het au nit welle. So bliebt Israel in Kadesch 11,18 un zeht in dr Wüschte umä. Un sie sin des Land dr Edomit un Moabita umgange un kumme vu Sunneufgang her an des Land dr Moabita un lagrete sich (a) gegeiba vum Arnon, aba sie kumme nit ins Biet (Gäu, Gau) vu d Moabita; denn dr Arnon isch d Grenze vu Moab. 11,19 Un Israel schickt Laufbursch(Bote) zue Sihon, däm Kenig vu d Amorita zue Heschbon, un het nem sage lo: Loß uns durch di Land zeh bis an unsre Platz. (a) 11,20 Aba Sihon träute Israel nit un het s nit durch si Biet (Gäu, Gau) zeh lo, sundern vusammlet si ganzes Kregsvolk un lagret sich bi Jahaz un kämpft mit Israel. 11,21 D HERR aba, dr Gott Israels, git Sihon mit sinem ganze Kregsvolk in d Händ (Pfode) Israels, un sie erschlen sie. So nimmt Israel des ganze Land dr Amorita i, de in däm Land gwohnt (ghuust) hän. 11,22 Sie nähmä des ganze Biet (Gäu, Gau) dr Amorita i vum Arnon bis a d Jabbok un vu d Wüschte bis a d Jordan. 11,23 So het etze d HERR, dr Gott Israels, d Amorita vutriebe vor sinem Volk Israel, un dü willsch ihr Land inähme? 11,24 Dü solltscht des Land dera inähme, de di Gott (a) Kemosch vutriebe het, uns dgege des Land dera inähme losse, de d HERR, unsa Gott, vor uns vutriebe het. 11,25 Meinsch dü, daß dü ä besseres Recht hättesch als (a) (b) Balak, d Bue (Suhn) Zippors, dr Kenig vu d Moabita? Het der au je mit Israel Grechtet odr kämpft, 11,26 obwohl Israel draihundat Johr in Heschbon gwohnt het un in Aroër un ihre Ortschafte un in alle Schtädt, de am Arnon liege? Wurum hän ihr sie nit mit Gwalt gnumme in däre Ziit? 11,27 Ich ha mi nit an dir vusindigt, dü aba doesch so Beses an mir, daß dü mit ma (mir) kämpfsch. D HERR, wo do Richta isch, richt hiit zwische Israel un d Ammonita. 11,28 Aba dr Kenig vu d Ammonita het nit uf de Wort Jeftahs ghärt, de na (er) nem sage lo het.Jeftah besiegt d Ammonita11,29 Do kummt dr (a) Geischt des HERRN uf Jeftah, un na (er) zeht durch Gilead un Manasse un nohch Mizpe, des in Gilead lit, un vu Mizpe, des in Gilead lit, gege de Ammonita. 11,30 Un Jeftah het däm HERRN ä (a) Glübde ge (globt)un sait: Gibsch dü de Ammonita in mi Hand, 11,31 so soll, was mir üs minare Huusdire entgegegoht, wenn ich vu d Ammonita heil zuruckkumm, däm HERRN ghäre, un i (ich) will's (a) als Brandopfa darbringe. 11,32 So zeht Jeftah uf de Ammonita los, um gege sie z kämpfe. Un d HERR git sie in sini Händ (Pfode). 11,33 Un na (er) schlat sie mit gwaltige Schleg vu Aroër a bis hi nohch Minnit, zwanzig Schtädt, un bis nohch Abel-Keramim. So wäre de Ammonita demuetigt vor d Israelite.
Jeftah kummt heim11,34 Als etze Jeftah nohch Mizpa zue sinem Huus kummt, lueg, do goht sini Dochta üsä nem entgege mit Pauke un Reige; un sie war si einziges Kind, un na (er) het sunscht kei Bue (Suhn) un kei Dochta. 11,35 Un als sa(er) sie sieht, vuriß da (er) sini Kleida un sait: Ach, Döchtere, we vubiegsch(beugsch) dü mich un betrebsch mich! Denn (a) ich ha mi Muul (Gosch) ufdoe vor rem HERRN un ka's nit widaruefe. 11,36 De(Sie) aba sait: Vada (Babbe), hesch dü di Muul (Gosch) ufdoe vor rem HERRN, so doe mit mir, we dü´s gsait hesch, nohchdäm dr HERR dich grächt het a dine Feinde, d Ammonita. 11,37 Un sie sait zue ihrem Vada (Babbe): Dü dätsch ma (mir) des gönne: Loß ma (mir) zwei Monet, daß i (ich) higang uf d Berge un mi Jumpferschaft behill (behille doe) mit mine Geschpieline. 11,38 Er sait: Gang hi! un het sie zwei Monet go lo. Do goht sie hi mit ihre Geschpieline un het ihri Jumpferschaft uf d Berge behillt. 11,39 Un noh zwei Monet kummt sie zruck zue ihrem Vada (Babbe). Un (a) (b) er doet mit dare, we na (er) globt het, un sie het ne ä Ma ka. Un s ward Bruch in Israel, 11,40 daß de Techta Israel jährlich higehn, z klage um de Dochta Jeftahs, däm Gileadita, vier Däg im Johr. |
S 12. KapitelD Schtamm Ephraim grieft Jeftah a12,1 Un de (a) Männa (Manne) vu Ephraim wäre ufbote un ziehe nordwärts un sag zue Jeftah: Wurum bisch dü in d Kampf zoge gege d Ammonita un hesch uns nit gruefe, dmit ma (mir) mit dir zehn? Mir wen di Huus samt dir mit Fiir vubrenne. 12,2 Jeftah sait zue nene: Ich un mi Volk hän ä härte Kampf mit d Ammonita un ich ha äich gruefe, aba ihr haän ma (mir) nit ghulfe üs ihre Händ (Pfode). 12,3 wo i (ich) etze gsäh ha, daß ihr nit helfe welle (den), (a) (b) riskier (wag) ich mi Läbä un zeh gege d Ammonita, un dr HERR git sie in mi Hand. Wurum kumme ihr etze zue mir uffe, mit mir z kämpfe? 12,4 Un Jeftah sammlet alli Männa (Manne) vu Gilead un kämpft gege Ephraim. Un de Männa (Manne) vu Gilead schlen Ephraim - denn de hän gsait: Ihr sin Flüchtling üs Ephraim; denn Gilead lit midde in Ephraim un Manasse -; 12,5 un d Gileadita bsetze d Ibagäng(Furte) vum Jordan vor Ephraim. Wenn etze eina vu d Flüchtling Ephraims sait: Loß mi durigo!, so sage de Männa (Manne) vu Gilead zue nem: Bisch dü ä Ephraimita? Wenn na (er) dann (dnoh) zantwort git: Nei!, 12,6 len sie nen sage: Schibbolet. sait da(er9 aba: Sibbolet, wel la´s(er's) nit richtig sage ka, dann (dnoh) packe sie nen un erschlen nen am Ibagang(an d Furte) vum Jordan, so daß zue der Ziit vu Ephraim zweievierzigduusig falle.12,7 Jeftah aba richte Israel sechs Johr. Un Jeftah, dr Gileadita, schtirbt un wird bierdigt in sinere Schtadt in Gilead. D Richta Ibzan, Elon un Abdon12,8 Nohch rem richtet Israel Ibzan üs Bethlehem. 12,9 Der het driißig Buebä (Sühn). Un driißig Techtare git da (er) nohch üswärts, un driißig Techtare nimmt da (er) vu üswärts fir sini Buebä (Sühn). Er richtet Israel siebä Johr 12,10 un schtirbt un wird bierdigt in Bethlehem.12,11 Nohch rem richtet Israel Elon, ä Sebulonita; er richtet Israel zehn Johr 12,12 un schtirbt un wird bierdigt in Ajalon im Land (a) Sebulon. 12,13 Nohch rem richtet Israel Abdon, ä Bue (Suhn) Hillels üs Piraton. 12,14 Der het vierzig Buebä (Sühn) un driißig Enkel, de uf siebzig Esel rite. Er richtet Israel acht Johr 12,15 un schtirbt un wird bierdigt in Piraton im Land Ephraim, uf däm Berg vu d Amalekiter. S 13. KapitelSimson wird gibore13,1 Un d Israelite hän wida (nomol) gmacht, was däm HERRN mißflallt, un dr HERR git sie in d Händ (Pfode) vu d Philista vierzig Johr.13,2 S war aba ä Ma in Zora vum Gschlecht dr Daniter, mit Name Manoach, un sini Wieb war unfruchtbar un het keini Kinda ka. 13,3 Un dr Engel des HERRN erschient däm Wieb un sait zue nare(ihr): Lueg, dü bisch (a) (b) (c) unfruchtbar un hesch keini Kinda, aba dü wirsch schwanga wäre un ä Bue (Suhn) uf d Welt bringe. 13,4 (a) (b) So hüet di etze, Wi odr schtarkes Getränk zue trinke un Unreines zue ässä; 13,5 denn dü wirsch schwanga wäre un ä Bue (Suhn) uf d Welt bringe, däm kei Schermesser uf d Schädel kumme soll. Denn des Bebli wird ä Gweihte Gottes si vum Muetterlyb a; un na (er) wird afange, Israel z rette üs dr Hand vu d Philista. 13,6 Do kummt des Wieb un het´s ihrem Ma gsait: S isch ä Ma Gottes zue ma (mir) kumme, un sini Gschtalt war a zueluegä we dr Engel Gottes, zuem Erschrecke, so daß i (ich) nen nit gfrogt ha, woher odr wohi; un na (er) het ma (mir) nit gsait, we na (er) heißt. 13,7 Na (Er) sait aba zue ma (mir): Lueg, dü wirsch schwanga wäre un ä Bue (Suhn) uf d Welt bringe. So trinke etze kei Wi odr schtarkes Getränk un iß nigs Unreines; denn des Bebli soll ä Gweihte Gottes si vu Muetterleib a bis zuem Dag vu sinem Tod. 13,8 Do bittet Manoach d HERRN un sait: Ach, Herr, loß d Ma Gottes wida zue uns kumme, sella wo dü gschickt hesch, dmit da (er) uns lehrt, was ma (mir) mit däm Bebli doe solle, wo gibore wäre soll. 13,9 Un Gott erhert Manoach, un dr Engel Gottes kummt wida zue däm Wieb. Sie isch(hockt) aba uf fem Feld, un ihr Ma Manoach war nit bi nare(ihr). 13,10 Do lauft sie schnell un het´s ihrem Ma gsait un sait zue nem: Lueg, dr Ma isch ma (mir) erschiene, der hiit Nacht zue ma (mir) kummt war. 13,11 Manoach macht sich uf un goht hinda sinem Wieb her un kummt zuem Ma un sait zue nem: Bisch dü der Ma, der mit däm Wieb gschwätzt het? Na (Er) sait: Ja. 13,12 Un Manoach sait: Wenn etze itrifft, was dü gsait hesch: We solle ma(mir)'s mit däm Bebli hebe un doe? 13,13 Dr Engel des HERRN sait zue Manoach: Vor allem, was i (ich) däm Wieb gsait ha, soll sie sich hüete (heete): 13,14 sie (a) soll nit ässä, was vum Wischtock kummt, un soll kei Wi odr schtarkes Getränk trinke un nigs Unreines ässä; alles, was i (ich) ihre bifohle ha, soll sie hebe. 13,15 (a) Manoach sait zuem Engel des HERRN: Mir wotte di gern do bhalte un dir ä Ziegeböckli zuerichte. 13,16 Aba dr Engel des HERRN git Manoach zantwort: Wenn dü mi au do zruck hebsch, so äß ich doch vu dinem Ässä nigs. Willsch dü aba däm HERRN ä Brandopfa bringe, so kasch dü s opfare. Manoach aba wußt nit, daß ses dr Engel des HERRN war. 13,17 (a) Un Manoach sait zuem Engel des HERRN: We heißesch dü? Denn ma (mir) welle dich ehre, wenn etze itrifft, was dü gsait hesch. 13,18 Aba dr Engel des HERRN sait zue nem: Wurum frogsch dü nohch minem Name, wo doch geheimnisvoll isch? 13,19 (a) Do nimmt Manoach ä Ziegeböckli un Schpeiseopfa un bringts uf fem Felse däm HERRN dar, der geheimnisvolle Sach deot. Manoach aba un si Wieb sähn zue. 13,20 Un als d Flamme uflodere vum Altar zuem Himmel, fahrt d Engel des HERRN uf in d Flamme vum Altar. Als des Manoach un si Wieb sähn, flege sie uf d Bode uf ihr Gsicht(Visasch). 13,21 Un dr Engel des HERRN erschient Manoach un sinem Wieb nimmi. Domols erkennt Manoach, daß ses dr Engel des HERRN war, 13,22 un sait zue sinem Wieb: Mir meße des Todes schterbe, wel ma (mir) Gott gsähne hän. (a) 13,23 Aba si Wieb sait (git nem zantwort) nem: Wenn´s däm HERRN gfalle hät, uns umzbringe, so hät da (er) des Brandopfa un Schpeiseopfa nit agnumme vu unsare Händ (Pfode). Er hät uns au des alles nit säh noh härä losse, we´s etzed gschehe isch. 13,24 Un des Wieb gebiert ä Bue (Suhn) un het nen Simson gheiße. Un des Bebli isch rah gwachse, un dr HERR (a) (b) (c) segnet nen. 13,25 Un dr (a) (b) (c) (d) (e) (f) (g) Geischt des HERRN fangt a, nen umztriebe im Laga Dan zwische Zora un Eschtaol. S 14. KapitelSimson will ä Philistarin hirote14,1 Simson goht nab nohch (a) Timna un sieht ä Maidle in Timna unda d Techtare vu d Philista. 14,2 Un als sa(er) rufkummt, het er's sinem Vada (Babbe) un sinere Muetter gsait un sait: I (Ich) hab ä Maidle gsähne in Timna unda d Techtare vu d Philista; nähme ma (mir) selli als Wieb. 14,3 Sie Vada (Babbe) un sini Muetter sage zue nem: Isch denn etze kei Maidle unda d Techtare vu dine Breda un in dinem ganze Volk, daß dü higosch un (a) (b) willsch ä Wieb vu d Philista nähmä, de unbschnitte sin? Simson sait zue sinem Vada (Babbe): Nimm ma (mir) de, denn sie gfallt mine Auge. 14,4 Aba si Vada (Babbe) un sini Muetter wiße nit, daß ses des HERRN kummt; denn er suecht ä Alaß gege d Philista. D Philista aba herrschte zue der Ziit iba Israel.14,5 So goht Simson nab mit sinem Vada (Babbe) un sinere Muetter nohch Timna. Un als sie an de Wiberge vu Timna kumme, lueg, do kummt ä junge Löwe brüllend nem entgege. 14,6 Un dr (a) Geischt des HERRN grotet iba nen, un na (er) vuriß nen, we ma ä Beckli vurißt, un het doch gar nigs in sinere Hand. Na (Er) het aba sinem Vada (Babbe) un sinere Muetter nit gsait, was sa(er) doe het. 14,7 Als sa(er) etze hinkumme war, schwätzt da (er) mit däm Maidle, un Simson het Gfalle a nare(an ihr). 14,8 Un nohch ä baar Däg kummt da (er) wida, um sie z hole, un biegt vum Wäg ab, um noh rem Aas (Cheib) vum Löwen z luege. Lueg, do war ä Bieneschwarm in däm Lyb (Ranze) vum Löwe un Hunig. 14,9 Un na (er) nimmt dvu in sini Hand un ißt undawägs un goht zue sinem Vada (Babbe) un zue sinere Muetter un git tene, daß sie au ässä. Na (Er) het tene aba nit gsait, daß sa (er) d Hunig üs däm Lyb (Ranze) vum Löwe gnumme het. 14,10 Un als si Vada (Babbe) hikummt zuem Maidle, macht Simson dert ä Hochziitsgelage, we´s de junge Lit z doe pflege. D Philista hindagehn Simson14,11 Un als sie nen sähn, gän sie nem driißig Gselle, de bi nem si solle. 14,12 Simson aba sait zue nene: I (Ich) will äich ä Rätsel ufge. Wenn ihr ma (mir) des errotet un trefft in däne siebä Däg vum Gelage, so will i (ich) äich driißig Gwänder ge un driißig Feschtkleida. 14,13 Kennt da's aba nit errote, so solle na ma (mir) driißig Gwänder un driißig Feschtkleida ge. Un sie sage zue nem: Gib di Rätsel uf, loß uns härä! 14,14 Na (Er) sait zue nene: Ässä goht üs vum Frässa un Seßigkeit vum Schtarke. Un sie kenne in dräi Däg des Rätsel nit errote. 14,15 Am vierte Dage sag sie zue Simsons Wieb: Ibared di Ma, daß sa (er) uns vum Rätsel d Lesig sait, odr ma (mir) wäre dich un dinem Vada (Babbe) s Huus mit Fiir vubrenne. Hän ihr uns doher glade, um uns arm z mache? 14,16 Do hiilt Simsons Wieb vor nem un sait: Dü bisch ma (mir) ibadrissig un hesch mi nit leb(lieb). Dü hesch d Sehn vu minem Volk ä Rätsel ufge un hesch ma(mir)'s nit gsait. Na (Er) aba sait zue ihre: Lueg, i (ich) hab's minem Vada (Babbe) un minare Muetter nit gsait un soll dir's sage? 14,17 Un sie hiilt vor rem de siebä Däg, de sie gfirt hän; (a) aba am siebte Dag het da (er)´s ihre gsait, denn sie drang in nen. Sie aba het vum Rätsels Lesig d Sehn ihrem Volk gsait. 14,18 Do sage de Männa (Manne) dr Schtadt zue nem am siebte Dag, bvor d Sunne undagoht: Was isch seßer als Honig? Was isch schtärka als dr Löwe? Aba na (er) sait zue nene: Wenn ihr nit mit minem Kalb pflegt hättet, so hätte ihr mi Rätsel nit troffe. 14,19 Un dr Geischt des HERRN grotet iba nen, un na (er) goht nab nohch Askalon un erschlet driißig Männa unda ne un nimmt ihri Gwänder un git de Feschtkleida däne, de des Rätsel errote hän. Un si Zorn (Wuet) brennt, un na (er) goht nuf in si Vada (Babbe) Huus. 14,20 Aba Simsons Wieb wird (a) sinem Gsell ge, der si Brautfihra gsi isch.S 15. KapitelSimson rächt sich an d Philista15,1 S isch gschehe (bassiert) nohch ä baar Däg, um d Weizeernte, daß Simson si Wieb bsuecht het mit nem Ziegeböckli. Un als sa(er) denkt het: I (Ich) will zue minem Wieb in d Kamma go, do wollt nen ihr Vada (Babbe) nit inä losse 15,2 un sait: I (Ich) ha gmeint, dü bisch ihra ganz ibadrissig wore, un i (ich) ha sie (a) dinem Gsell ge. Sie het aba ä jingeri Schweschta, de isch ne als sie; de nimm schtatt ihra. 15,3 Do sait Simson zue nene: Diesmol bi i (ich) fräi vu Schuld, wenn i (ich) d Philista Beses doe.15,4 Un Simson goht hi un fangt draihundat Füchs, nimmt Fackle un kehrt imma ei Wedel zuem andere un doet ä Fackle imma zwische zwei Schwänz 15,5 un zinde de Fackle a un het de Füchs in des Korn dr Philista laufe lo un zinde so de Garbe samt däm gschtahndene Korn a un d Wiberg un Elbaium. 15,6 Do sage d Philista: Wer het des doe? Do het ma gsait: Simson, dr Schwiegasuhn vum Timnaïta, wel la (er) nem si Wieb gnumme un sinem Gsell ge het. Do ziehe d Philista hi un vubrenne sie samt ihra Familie mit Fiir. 15,7 Simson aba sait zue nene: Wenn ihr des den, so will i (ich) nit ruehe, bis i (ich) mi an äich grächt ha. 15,8 Un na (er) schlet sie zsämme mit mächtige Schleg un zeht nab un het in dr Felsekluft vu Etam gwohnt.
Simson kämpft gege d Philista15,9 Do ziehe d Philista nuf un lagerete sich in Juda un breite sich üs bi Lehi. 15,10 Aba de vu Juda sage: Wurum sin ihr gege uns rabzoge? Sie antworte: Mir sin rufkumme, Simson z binde, daß ma (mir) nem aden, was sa(er) uns adoe het. 15,11 Do ziehe draiduusig Männa vu Juda nab in de Felsekluft zue Etam un sage zue Simson: Weisch dü nit, daß d Philista iba uns herrsche? Wurum hesch dü uns denn des adoe? Na (Er) sait zue nene: We sie mir´s adoe hän, so ha ich´s ne au adoe. 15,12 Sie sage zue nem: Mir sin rabkumme, dich fessle un in d Händ (Pfode) dr Philista z ge. Simson sait zue nene: So schwere mir, daß ihr selba mir nigs aden wen. 15,13 Do sage sie nem: Nei, sundern mir wen di nur fessle un in ihri Händ (Pfode) ge un wen di nit umbringe. Un sie fessle nen mit zwei näji(naii) Seila un fihre nen üs dr Felsekluft nuf. 15,14 Un als sa(er) nohch Lehi kummt, juuchzge (juble) de Philista nem entgege. Aba dr (a) Geischt des HERRN grotet iba nen, un de Seila an sinem Ärm wäre we Fäde, de s Fiir vubrennt het, so daß de Fessle an sinene Händ (Pfode) vuschmolze sin. 15,15 Un na (er) findet ä frische Eselskinnbacke. Do schtreckt da (er) si Hand üs un nimmt nen un erschlet dmit duusig Männa (Manne). 15,16 Un Simson sait: Mit nem Esel Kinnbacke hab ich sie gschunde; mit nem Esel Kinnbacke hab ich duusig Männa erschla.15,17 Un als sa(er) des gsait het, wirft da (er) d Kinnbacke üs sinere Hand, un ma het d Platz Ramat-Lehi* gheiße. *Des heißt Kinnbackehechi. 15,18 Als sa aba sehr (sölli) durscht ka het, reft da (er) d HERRN a un sait: Dü hesch solch großes Heil ge durch de Hand vu dinem Knecht; etze aba mueß ich vor Durscht schterbe un in de Händ (Pfode) dr Unbschnittene falle. 15,19 Do schpaltet Gott de Hehlung im Kinnbacke, daß Wassa rüsgflosse isch. Un als sa(er) trinkt, kehrt si Geischt zruck, un na (er) läbt wida uf. Drum heißt der Platz «Quelle vum Rufende»; de isch in Lehi bis uf d hiitige Dag. 15,20 Un na (er) richte Israel zue d Ziite vu d Philista zwanzig Johr. S 16. KapitelSimson ka ma nit so liecht fange16,1 Simson goht nohch Gaza un sieht dert ä Hure un goht zue nare(ihre). 16,2 Do wird d Gazatita gsait: Simson isch herkumme! Un sie umschtelle nen un len uf nen lauere am Schtadttor; aba di ganz Nacht vuhalte sie sich schtill un hän denke: Morge, wenn's lecht wird, welle ma (mir) nen umbringe. 16,3 Simson aba lit bis Middanacht. Do schtoht da (er) uf midde in d Nacht un packt beidi Doorfligel am Schtadttor samt beide Pfoschte, hebt sie üs mit d Riegel un legt sie uf sini Schulta un trait sie nuf uf d Hechi vum Berg vor Hebron. Simsons Schwachschtell16,4 Dnohch gwinnt da (er) ä Maidle leb(lieb) im Dal Sorek, de hieß Delila. 16,5 Zue däre kumme de Firschte vu d Philista un sage zue nare(ihre): Ibared nen un lueg, wodurch ra (er) so großi Kraft het un womit ma (mir) nen ibawältige kennte, daß ma (mir) nen fessle(abinde) un bezwinge, so wen ma (mir) dir jeda duusiguneihundat Silbaschtickle ge. 16,6 Un Delila sait zue Simson: Sag ma (mir) doch, wora di großi Kraft lit un womit ma di fessle mueß, um di z bezwinge? 16,7 Simson sait zue nare: Wenn ma mi mit siebä Seila üs frischem Bast fesselt, de noh nit trocknet sin, so wir i (ich) schwach un wär we ä andere Mensch. 16,8 Do bringe de Firschte dr Philista ihre siebä Seila üs frischem Bast, de noh nit trocknet ware, un sie fesselt nen dmit. 16,9 Mr laueret nem aba uf bi nare(ihre) in d Kamma. Do sait sie zue nem: Philista iba dir, Simson! Er aba vuriß de Seila, we ä Flachsschnur vurißt, wenn sie ans Fiir kummt. Un so wird nit kund, wora sini Kraft lit. 16,10 Do sait Delila zue Simson: Lueg, dü hesch mich täuscht un mich agloge. So sag ma (mir) doch etze, womit ka ma di fessle? 16,11 Er git ihre zantwort: Wenn sie mich fesslete mit näji(naii) Schtrick, mit däne noh ne ä Arbet doe worde isch, so wir ich schwach un we ä andere Mensch. 16,12 Do nimmt Delila näji(naii) Schtrick un fesselt nen dmit un sait: Philista iba dir, Simson! - mr laueret nem aba uf in d Kamma -, un na (er) riß sie vu sinene Ärm rab we ä Fade. 16,13 Do sait Delila zue nem: Bis etze hesch dü mich täuscht un mich agloge. Sage ma (mir) doch, womit ka ma di fessle? Er git ihre zantwort: Wenn dü de siebä Locke vu minem Kopf zsämmeflechtescht mit däm Aufzug vu dinem Webschtuehl un heftesch sie mit däm Pflock a, so wir ich schwach un we ä andere Mensch. 16,14 Do het sie nen ischlofe lo un flechtet de siebä Locke vu sinem Kopf zsämme mit däm Gwebe un heftet sie mit däm Pflock a un sait zue nem: Philista iba dir, Simson! Er aba wachte uf vu sinem Schlof un riß de gflochtene Locken mit Pflock un Gwebe üs.Simson vurotet si Gheimnis16,15 Do sait sie zue nem: We kasch dü sage, dü hesch mi leb(lieb), wenn doch di Herz nit mit mir isch? Dräimol hesch dü mi täuscht un ma (mir) nit gsait, wora di großi Kraft lit.16,16 Als sie aba mit ihre Wort (Frog) alli Däg (a) in nen dringt un nem zuesetzt, wird sini Seele lebensmued, 16,17 un na (er) doet ihr si ganzes Herz uf un sait zue nare(ihre): S isch ne ä (a) Schermesser uf mi Kopf(Schädel) kumme; denn ich bi ä Gweihte Gottes vu Muetterleib a. Wenn ich gschore wir, so wicht mi Kraft vu mir, so daß ich schwach wir we alli andere Mensche. 16,18 Als etze Delila sieht, daß sa (er) ihre si ganzes Herz ufdoe het, schickt sie hi un het de Firschte dr Philista ruefä un sage lo: Kumme noh eimol her, denn na (er) het ma (mir) si ganzes Herz ufdoe. Do kumme de Firschte dr Philista zue ihre un bringe des Geld in ihra Hand mit. 16,19 Un sie het nen ischlofe lo in ihrem Schoß un reft eina, der nem de siebä Locke vu sinem Kopf (Schädel) abgschnitte het. Un sie fangt a, nen z bezwinge - do war si Kraft vu nem gwiche. 16,20 Un sie sait zue nem: Philista iba dir, Simson! Als sa(er) etze vu sinem Schlof ufwacht, het da (er) denkt: I (Ich) will fräi üsgoh, we ich´s freher doe ha, un will mi losrieße. Aba na (er) wußt nit, daß (a) dr HERR vu nem gwiche war. 16,21 Do packe nen de Philista un schteche nem d Auge üs, fihre nen nab nohch Gaza un lege nen in Kette; un na (er) mueß d Miihli dreihe im Gfängnis (Loch). 16,22 Aba de Hoor vu sinem Kopf fange wida a z wachse, nohchdäm´s gschore war.
Simson rächt sich ä letztes Mol16,23 Als aba d Firschte vu d Philista sich vusammle, um ihrem Gott (a) Dagon ä großes Opfa darzbringe un ä Freudefescht z feschtle, sage sie: Unsa Gott het uns unsare Feind Simson in unsari Händ (Pfode) ge. 16,24 *Als etze ihr Herz gueta Dinge war, sage sie: Len Simson hole, daß sa (er) vor uns sini Witzli tribt. Do holte sie Simson üs däm Gfängnis (Loch), un na (er) trieb sini Witzli vor ne, un sie schtelle nen zwische de Säulene. 16,25 *Als des Volk nen sieht, lobe sie ihr Gott, denn sie sage: Unsa Gott het uns unsa Feind in unsari Händ (Pfode) ge, der unsa Land vuweschtet un vieli vu uns erschlage het. *D Zämmehang bruuch de do vorgnummeni Umschtellig vu d Vers. 16,26 Simson aba sait zue däm Bebli, wo nen an dr Hand fihrt: Loß mi los, daß ich nohch dr Siile läng (tascht), uf däre des Huus schtoht, dmit ich mich dra lehn. 16,27 Des Huus aba war volla Männa (Manne) un Wieba. S ware au alli Firschte vu d Philista do, un uf däm Dach ware öbbe draiduusig Männa (Manne) un Wieba, de zuegluegt hän, we Simson sini Witzli triebt. 16,28 Simson aba reft d HERRN a un sait: Herr HERR, denke an mi un gib ma (mir) Kraft, Gott, noh des eine Mol, dmit ich mich fir mini beide Auge eimol räch an d Philista! 16,29 Un na (er) längt um de zwei Middelsiilene, uf däne des Huus rueht, eini mit sinere rechte un di anderi mit sinere linke Hand, un schtemmt sich gege sie 16,30 un sait: Ich will schterbe mit d Philista! Un (a) na (er) schtemmt sich mit alla Kraft. Do flegt des Huus uf de Firschte un uf alli Lit (alles Volk), de drin ware, so daß ses me Todi ware, de na (er) durch si Tod tötet het, als de na (er) zue sinere Läbziite tötet het.16,31 Do kumme sini Breda rab un des ganze Huus vu sinem Vada (Babbe), un sie hebe nen uf un bringe nen nuf un bierdige nen im Grab vu sinem Vada (Babbe) Manoach zwische (a) Zora un Eschtaol. (b) Er het aba Israel zwanzig Johr grichtet. S 17. KapitelMichas Gottesbild un si Prieschta17,1 S war ä Ma uf däm Bergland Ephraim mit Name Micha. 17,2 Der sait zue vu sinere Muetter: De duusigeinhundat Silbaschtickli, de dir gnumme wore sin un därentwägä dü d (a) (b) ä Fluech doe hesch un nen au vor mine eigene Ohre gsait hesch - lueg, des Geld isch bi mir; ich selba ha's gnumme. Do sait sini Muetter: Gsegnet bisch dü, mi Bue (Suhn), des HERRN! 17,3 So git da (er) sinere Muetter de duusigeinhundat Silbaschtickli zruck. Un si Muetter sait: Ich weih etze des Geld däm HERRN; s kummt üs minare Hand fir mi Bue (Suhn), dmit ma ä gschnitztes un gossenes Bild dvu mache soll. Drum gib ich's dir etze wida. 17,4 Aba na (er) git sinere Muetter des Geld zruck. Do nimmt si Muetter zweihundat Silbaschtickli un git sie däm Goldschmied; der macht ä gschnitztes un gossenes Bild drus; des kummt dnohch in des Huus Michas. 17,5 D Ma Micha het nämlich ä Gotteshuus un macht ä (a) Efod un (b) Huusgötze un (c) fillt einem vu sine Buebä (Sühn) d Hand, so daß sa (er) si Prieschta wird. 17,6 Zue der Ziit war (a) (b) (c) kei Kenig in Israel, un jeda doet, was nen recht dünkt.17,7 S war aba ä junge Ma vu Bethlehem in Juda üs däm Gschlecht Juda; der war ä (a) (b) Levit un war dert fremd. 17,8 Er zeht aba üs d Schtadt Bethlehem in Juda, um ä Platz z find, wo na (er) bliebe ka. Als sa(er) so uf sinem Wäg zeht, kummt da (er) ufs Bergland Ephraim zuem Huus Michas. 17,9 Do het nen Michs gfrogt: Wo kummsch dü her? Na (Er) git nem zantwort: I (Ich) bi ä Levit üs Bethlehem in Juda un wanda, um ä Platz z find, wo i (ich) bliebe ka. 17,10 Micha sait zue nem: Blieb bi ma (mir), dü sollsch ma (mir) Vada (Babbe) un Prieschta si. I (Ich) will dir jährlich zehn Silbaschtickli un dir Klamotte un Ässä ge. 17,11 D Levit willigt i, bi däm Ma zue bliebe; un na haltet nen we ä Suhn. 17,12 Un Micha (a) fillt däm Leviten d Hand, daß sa (er) si Prieschta wird, un so war ra (er) im Huus Michas. 17,13 Un Micha sait: Etze wiß i (ich), daß ma (mir) d HERR wohldoe wird, wel i (ich) ä Levit zuem Prieschta ha. S 18. KapitelD Schtamm Dan suecht Land18,1 Zue der Ziit war kei Kenig in Israel. Un (a) (b) dr Schtamm dr Daniter suecht sich zue der Ziit ä Erbdeil, wo sie huuse kennte; denn s war nem bis uf d Dag noh kei Erbe zdeil wore unda d Schtämm Israels. 18,2 Un de Daniter schickte vu ihrem Gschlecht üs ihrem Biet (Gäu, Gau), üs (a) Zora un Eschtaol, fünf tichtigi Männa (Manne) üs, um des Land zue erkunde un zue erforsche, un sage zue nene: Zehn hi un erforsche des Land! Un sie kumme uf des Bergland Ephraim zuem Huus Michas un bliebe dert iba Nacht. 18,3 Un während sie dert bi Michas Lit ware, fallt ne de Schtimm vum junge (a) Levite uf, un sie gehn hi un sage zue nem: Wer het dich doherbrocht? Was machsch dü do? Un was hesch dü do vor? 18,4 Er git ne zantwort: So un so het Micha a ma (mir) doe un het mi in Denscht gnumme, daß ich si Prieschta bi. 18,5 De sage zue nem: Bfrog doch Gott, daß ma (mir) härä, ob unsa Wäg, wo ma (mir) gehn, au zuem Ziel fihrt. 18,6 D Prieschta git ne zantwort: Zehn hi mit Friide; äicha Wäg, wo na gehn, isch däm HERRN vor Auge. 18,7 Do gehn de fünf Männa (Manne) hi un kumme nohch Lajisch un sähn des Volk, des drin war, sicha wohne(huuse) in dr Art vu d Sidonier, ruehig un sicha. De ware rich hän Hab un Guet, un s fehlt ne nigs vu alldäm, was ses uf d Erde git. Un sie ware wiet vu d Sidonier wäg un hän mit d Aramäer nigs zue doe.18,8 Un sie kumme zue ihre Breda nohch Zora un Eschtaol, un ihri Breda sage zue nene: We schtoht's mit äich? 18,9 Sie sage: Hopp (Uf), len uns gege sie nufzeh! Denn ma (mir) hän des Land agsähne, un lueg, s isch sehr (sölli) guet. Un ihr hockt noh full (untätig) do? Sin doch nit fuul hizziehge, daß sa(ihr) kumme un des Land inähme. 18,10 Wenn na(ihr) hizehn, den na(ihr) zue nem Volk kumme, des sicha wohnt, un des Land isch wiet nohch alle Site; denn Gott het's in äiri Händ (Pfode) ge, ä Platz, a däm nigs vu alldäm fehlt, was ses uf d Erde git.
D Männa vu Dan nähme Michas Götze un Prischta mit18,11 Do ziehe vu dert üs däm Gschlecht Dan, üs Zora un Eschtaol, sechshundat Männa, grischtet mit ihre Waffen zuem Kampf, 18,12 un sie ziehe nuf un lagere sich bi Kirjat-Jearim in Juda. Drum heißt der Platz «Laga Dans» bis uf dän Dag; s lit hinda Kirjat-Jearim. 18,13 Un vu dert gehn sie uf des Bergland Ephraim un kumme zuem Huus Michas. 18,14 Do fange de fünf Männa (Manne) a, de üsgzoge ware, um des Land bi Lajisch zue erkunde, un sage zue ihre Breda: Wißt ihr au, daß ses in däne Hiisa ä Efod un ä Huusgötze un ä gschnitztes un gossenes Bild git? Denkt etze nohch, was sa(ihr) z doe hän. 18,15 Do gehn sie derthi un kumme an des Huus vum junge Levit in Michas Huus un greße nen fründlig. 18,16 Während de sechshundat zuem Kreg grischtet Männa (Manne), de vu d Daniter ware, vor rem Door gschtande sin, 18,17 gehn de fünf Männa (Manne), de des Land zue erkunde üsgzoge ware, nuf, dringe dert i un nähmä des gschnitzte un gossene Bild, d (a) Efod un d Huusgötze; wärendäm schtoht dr Prieschta vor rem Door bi d sechshundat zuem Kreg grischtete Männa (Manne). 18,18 Als etze sälli in des Huus Michas kumme ware un des gschnitzte un gossene Bild, d Efod un d Huusgötze nähmä, sait dr Prieschta zue nene: Was mache ihr? 18,19 Do sage sie nem: Schwieg un halt di Muul (Gosch) un zeh mit uns, daß dü uns Vada (Babbe) un Prieschta si wirsch. Isch´s fir di bessa, Prieschta im Huus vumä Ma z si odr unda nem ganze Schtamm un Gschlecht in Israel? 18,20 Des gfallt däm Prieschta guet, un na (er) nimmt d Efod, d Huusgötze un des gschnitzte Bild un schleßt sich däm Volk a. 18,21 Un sie wende sich un ziehe hi un schicke d Wieba un d Kinda un s Vieh, un was sie an wertvollem Guet hän, vor sich her. 18,22 Wo sie etze vu Michas Huus wäg ware, wäre d Männa (Manne) in d Hiisa, de bi Michas Huus ware, zsämmegruefe, un sie jage d Daniter nohch 18,23 un refe hinda ne her. De aba drille sich um un sage zue Micha: Was hesch dü, daß dü de Lit zsämmegruefe hesch? 18,24 Er antwortet: Ihr hän mini Götta gnumme, de ich gmacht ha, un d Prieschta un sin fortzoge. Was hab ich etze noh? Un do froge ihr, was ma (mir) fehlt? 18,25 Aba de Daniter sage zue nem: Loß di Schtimm nit wida bi uns härä, dmit nit öbbe zornigi Lit iba äich herfalle un di Läbä un des Läbä diner Lit higrafft wird. 18,26 So gehn de Daniter ihr Wäg. Un als Micha sieht, daß sie nem z schtark ware, drillt da (er) sich um un kehrt zruck zue sinem Huus.
D Lit vu Dan erobere Lajisch un fihre d Götzedenscht i18,27 De aba nähmä, was Micha gmacht het, un d Prieschta, den na (er) ka het, un falle iba Lajisch her, iba ä Volk, des ruehig un sicha gwohnt het, un schlen´s mit d Schärfi vum Schwert un vubrannte de Schtadt mit Fiir. 18,28 Un s war nemads, der sie errettet het; denn de Schtadt war wiet wäg vu Sidon, un sie hän mit d Aramäer nigs zue schaffe; un de Schtadt war in dr Ebene bi Bet-Rehob. Dann (Dnoh) baue (bäue) sie de Schtadt wida uf un huuse drin 18,29 un hän sie (a) Dan gheiße nohch rem Name vu ihrem Vada (Babbe) Dan, wo däm Israel gibore war. Vorziite aba hieß de Schtadt Lajisch.18,30 Un de (a) (b) Daniter richtete fir sich des Schnitzbild uf. Un Jonatan, d Bue (Suhn) (c) Gerschons, d Bue (Suhn) vum Moses, un sini Buebä (Sühn) ware Prieschta im Schtamm vu d Daniter bis uf de Ziit, wo sie (d) üs däm Land gfange wäggfihrt wore sin. 18,31 So schtellte sie des Schnitzbild, des Micha gmacht het, bi sich uf, solang des Huus Gottes zue (a) (b) Silo gschtande isch. S 19. KapitelÄ Levit holt si Wieb zruck19,1 Zue der Ziit war (a) kei Kenig in Israel. Un ä Levit het als Fremdling wiet hinte im Bergland Ephraim gwohnt un het sich ä Nebefrau gnumme üs Bethlehem in Juda. 19,2 Un als sie iba nen wüetig war, lauft sie vu nem furt zue ihrem Vada (Babbe) Heim nohch Bethlehem in Juda un war dert vier Monet lang. 19,3 Do macht sich ihr Ma uf un zeht ihre nohch, um fründlig mit ihre z schwätze un sie zue sich zruckzhole; un na (er) het si Knecht un ä Paar Esel bi sich. Un sie fihrt nen in ihr Vada (Babbe) Huus. Als nen aba d Vada (Babbe) vu däm junge Wieb sieht, isch scha(er) froh un goht nem entgege. 19,4 Un si Schwiegavada, d Vada (Babbe) vu däm junge Wieb, hebt (haltet) nen fescht, daß sa (er) dräi Däg bi nem bliebt. Sie ässä un trinke un bliebe dert iba Nacht. 19,5 Am vierten Dag schtehn sie freh am Morge uf, un na (er) macht sich uf un wotte furtzeh. Do sait d Vada (Babbe) vu däm junge Wieb zue sinem Schwiegasuhn: Lab di zvor mit nem Bisse Brot, dnohch kenne ihr zeh. 19,6 Un sie hocke sich na un ässä beidi mitänanda un trinke. Do sait d Vada (Babbe) vu däm junge Wieb zuem Ma: Bleib doch iba Nacht un loß di Herz frehlich si. 19,7 Als aba d Ma ufschtod un zeh wott, netigt nen si Schwiegavada, daß sa (er) noh eimol iba Nacht dobliebt. 19,8 Am Morge vum fünfte Dag macht da (er) sich freh uf un wott zeh. Do sait d Vada (Babbe) vu däm junge Wieb: Lab di doch un loß uns warte, bis sich d Dag sich gwillt(gneigt). Un so ässä de beide mitänanda. 19,9 Do macht sich d Ma uf un wott mit sinere Nebefrau un mit sinem Knecht furtzeh. Aba si Schwiegavada, d Vada (Babbe) vu däm junge Wieb, sait zue nem: Lueg, dr Dag het sich gwillt(gneigt), un s will Obend wäre; blieb iba Nacht un loß di Herz frehlich si. Morge mege na(ihr) freh ufschtoh un äires Wäges zeh zue dinem Zelt. 19,10 Aba dr Ma wott nimmi iba Nacht bliebe, sundern macht sich uf un zeht hi un kummt bis gegeiba vu Jebus - des isch Jerusalem - un het ä Paar bladeni Esel bi sich un si Nebefrau un si Knecht.19,11 Als sie etze nooch bi Jebus ware, dunkelt´s schnell; do sait d Knecht zue sinem Herr: Kumm doch un loß uns in de Schtadt vu d Jebusita ikehre un iba Nacht dert bliebe. 19,12 Aba si Herr sait zue nem: Mir wen nit in de Schtadt vu d Fremde ikehre, de nit vu d Israelite sin, sundern wen duri uf Gibea zue. 19,13 Un na (er) sait zue sinem Knecht: Gang wida, dmit ma (mir) a ne andere Platz kumme un iba Nacht in Gibea odr in Rama bliebe. 19,14 Un sie ziehe wida ihr Wäg, un d Sunne goht unda, als sie nooch bi (a) Gibea ware, des in Benjamin lit. 19,15 Un sie biege ab vum Wäg, um nohch Gibea z kumme um dert iba Nacht z bliebe. Als sa(er) aba inekumme isch, bliebt da (er) uf däm Platz vu d Schtadt; denn s war nemads, der sie de Nacht im Huus beherberge wott. 19,16 Un lueg, do kummt ä alte Ma vu sinere Arbet vum Feld am Obend; der war au vum Bergland Ephraim un ä Fremdling in Gibea, aba de Lit vum Ort ware Benjaminiter. 19,17 Un als sa(er) sini Aug ufhebt, sieht da (er) d Wandara uf däm Platz un sait zue nem: Wo willsch dü hi? Un wo kummsch dü her? 19,18 Er aba git nem zantwort: Mir reise vu Bethlehem in Juda wiet ins Bergland Ephraim inä, wo i (ich) her bi. I (Ich) bi nohch Bethlehem in Juda zoge un kehr etzed zruck Heim, doch nemads will mi beherberge. 19,19 Mir hän Schtroh un Fuetta fir unsari Esel un Brot un Wi fir mich, di Knecht, un fir di Magd un d Knecht, dr bi ma (mir) isch, so daß uns nigs fehlt. 19,20 D alte Ma sait: Friide isch mit dir! Alles, was dir mangelt, findesch dü bi mir; blieb nur nit iba Nacht uf däm Platz. 19,21 Un na (er) fihrt nen in si Huus un git d Esel Fuetta, un sie wäsche ihri Feß un ässä un trinke.
Ä unmegliches Vubreche19,22 Un als ihr Herz etze frehlich war, lueg, do kumme de Lit vu d Schtadt, besi Männa (Manne), un umschtelle des Huus un boldere a de Dire un sage zuem alte Ma, däm Huuswirt: Gib d Ma üsä, der wo in di Huus kumme isch, daß ma (mir) uns iba nen hermache. 19,23 Aba d Ma, d Huuswirt, goht zue nene üsä un sait zue nene: Nit, mini Breda, den doch nit solch ä Unrecht! Nohchdäm der Ma in mi Huus kumme isch, den nit solch ä Schandtat! 19,24 Luege, i (ich) ha ä Dochta, noh ä Jungfrau, un der het ä Nebefrau; de will i (ich) äich rüsbringe. De kenne na(ihr) schände un mit ne doe, was äich gfallt, aba a däm Ma den nit solch ä Schandtat! 19,25 Aba de Lit wen nit uf nen härä. Do langt d Ma si Nebefrau un bringt sie zue nene üsä. De mache sich iba sie her un triebe ihr Muetwille mit ihre di ganz Nacht bis zuem Morge. Un als d Morgeröti abroche isch, len sie sie go. 19,26 Do kummt des Wieb, als d Morge abroche isch, un flegt hi vor de Dire vum Huus, in däm ihr Herr war, un lit do, bis ses hell wird. 19,27 Als etze ihr Herr am Morge ufschtod un de Dire vum Huus ufgmacht het un rüsgoht, um si Wäg z zeh, lueg, do lit si Nebefrau vor d Dire vum Huus, d Händ (Pfode) uf dr Schwelle. 19,28 Er sait zue ihre: Schtand uf, loß uns zeh! Aba sie git kei antwort. Do legt da (er) sie uf d Esel, macht sich uf un zeht a si Platz. 19,29 Als sa(er) etze heimkume isch, nimmt da (er) ä Messa, langt si Nebefrau un zerschtickelt sie Glied fir Glied in zwöelf Schtickli un schickt sie in des ganze Biet (Gäu, Gau) Israels. (a) 19,30 Wer des sieht, der sait: (a) Sowas isch nit bassiere noh gsähne wore, sietdäm Israel üs Ägypteland zoge isch, bis uf dän Dag. Etze denke driba nohch, berote un rede!S 20. KapitelGibea soll bschtroft wäre20,1 Do ziehe d Israelite üs, un de Gmeind vusammlet sich we ei Ma - vu Dan bis nohch Beerscheba un vum Land Gilead - vor rem HERRN in (a) (b) Mizpa. 20,2 Un s kumme zsämme di Obaschte vum ganze Volk alli Schtämm Israel in dr Vusammlig vum Volk Gottes, vierhundatduusig Männa z Fueß, de des Schwert fihre. 20,3 Aba de Benjaminiter hän ghärt, daß ganz Israel nuf nohch Mizpa zoge war. Un d Israelite sage: Sage, we isch des (de Schandtat zuegange) bssiert? 20,4 Do git d Levit antwort, dr Ma vu däm Wieb, de umbrocht worde war, un sait: Ich kumm nohch (a) (b) Gibea in Benjamin mit minare Nebefrau, um do iba Nacht z bliebe. 20,5 Do mache sich gege mich uf de Birga vu Gibea un umschtelle minetwege des Huus Nachts. Mich wen sie umbringe, un mi Nebefrau hän sie gschändet, so daß sie gschtorbe isch. 20,6 Do nimm ich mi Nebefrau un vuschtickle sie un schick de Schtickli in des ganzi Biet (Gäu, Gau) vum Erbbsitz vu Israel; denn sie hän ä Vubreche un ä (a) Schandtat doe in Israel. 20,7 Lueg, do sin na(ihr) Israelite alli. So sage un berote do! 20,8 Do hebt sich alles Volk we ei Ma uf un sait: S soll nemads in si Zelt go un in si Huus heimkehre, 20,9 sundern des wen mir etzed mit Gibea doe: Uf, len uns gege de Schtadt nufzeh nohch rem Los! 20,10 Len uns zehn Männa vu hundat un hundat vu duusig un duusig vu zehnduusig nähmä üs alle Schtämm Israel, dmit sie Ässä hole fir des Volk, des kumme isch, um Gibea in Benjamin sini großi Schandtat zruck zge, de selli in Israel doe hän. 20,11 So vusammle sich gege de Schtadt alli Männa (Manne) Israels, gschlosse we ei Ma.20,12 Un de Schtämm Israel schicke Männa (Manne) zue alle Gschlechta vu Benjamin un len nene sage: Was isch des fir ä besi Sach (Untat), de bi äich gschehe (bassiert) isch? 20,13 So gän etze de Männa (Manne) üsä, de ruchlose Lit vu Gibea, (a) (b) daß ma (mir) sie umbringe un des Bese üs Israel üslesche. Aba de Benjaminiter wen nit härä uf de Schtimm ihra Breda, d Israelite, 20,14 sundern sie vusammle sich üs d Schtädt nohch Gibea, um in d Kampf gege d Israelite üszziehge. 20,15 Un s wäre a däm Dag zehlt vu Benjamin üs d Schtädt sechsezwanzigduusig Männa, de des Schwert fihre, üßa d Lit(Bürga) vu Gibea; vu nene wäre siebehundat zehlt, üsgwählti (üsgläsini) Männa (Manne). 20,16 Un unda däm ganze Volk ware siebehundat üsgwählti (üsgläsini) Männa (Manne), de linkshändig ware un mit d Schleudere ä Hoor treffe kenne, ohni´s z vufehle. 20,17 Aba vu Israel - üßa däne vu Benjamin - wäre zehlt vierhundatduusig Männa, de des Schwert fihre, luta schtritbari Männa (Manne). 20,18 De mache sich uf un ziehe nuf nohch Bethel un (a) (b) bfrogte Gott un sage: Wer vu uns soll zerscht nufzeh in d Kampf gege Benjamin? Dr HERR sait: Juda soll afange. Kreg zwische Israel un Benjamin20,19 So mache sich d Israelite am Morge uf un lagere sich vor Gibea. 20,20 Un de Männa (Manne) vu Israel ziehe üsä, um gege Benjamin z kämpfe, un schtelle sich uf zuem Kampf gege Gibea. 20,21 Do falle de Benjaminiter üs Gibea üs un schlen an däm Dag vu Israel zweiezwanzigduusig um (zue Bode). 20,22 *Do ziehe d Israelite nuf un halte Chlag vor rem HERRN bis zuem Obend un bfroge d HERRN un sage: Solle ma (mir) wida in d Kampf zeh gege d Benjaminiter, unsari Breda? Dr HERR sait: Zehn hi gege sie! 20,23 Do ermannt sich des Kregsvolk vu Israel un schtellt sich abamols uf, um am selbe Platz wida z kämpfe, an däm sie sich am vorige Dag ufgschtellt hän. *D Zämmehang bruuch de do vorgnummeni Umschtellig vu d Vers. 20,24 Un als d Israelite am andere Dag nooch herkume an de Benjaminiter, 20,25 (a) mache d Benjaminiter au am zweite Dag ä Üsfall üs Gibea un schlen vu Israel noh achtzehnduusig um (zue Bode), de alli ä Schwert fihre.20,26 Do ziehe alli Israelite, des ganze Kregsvolk, nuf un kumme nohch (a) (b) Bethel un halte Chlag un bliebe dert vor rem HERRN un faschte an däm Dag bis zuem Obend un opfere Brandopfa un Dankopfa vor rem HERRN. 20,27 Un de Israelite bfroge d HERRN. - S war aba zue sellare Ziit d Lade Abkumme ( d Abmachig) mit Gott dert, 20,28 un (a) Pinhas, d Bue (Suhn) (b) Eleasars, d Bue (Suhn) Aarons, het d Denscht vor rem in sella Ziit vusäh. - Un sie sage: Solle ma (mir) abamols üszehge, um gege d Benjaminiter, unsari Breda, z kämpfe, odr soll ma (mir)´s losse? Dr HERR sait: Zehn nuf; morge will ich sie in äiri Händ ge.
D Schtamm Benjamin wird fascht üsglescht20,29 Un Israel (a) legt ä Hindahalt rings um Gibea her. 20,30 So zeht Israel nuf am dritte Dag gege d Benjaminiter un schtellt sich uf gege Gibea we scho zweimol dvor. 20,31 Do mache d Benjaminiter ä Üsfall, däm Kregsvolk entgege, un wäre wägzoge vu d Schtadt un erschlen afangs ä baar vum Kregsvolk - we scho zweimol dvor - uf d Schtroße, vu däne eini nohch Bethel un di anderi nohch Gibeon fihrt, uf offenem Feld öbbe driißig Männa vu Israel. 20,32 Do hän d Benjaminiter denkt: Sie sin gschla vor uns we vorig. Aba d Israelite hän vuabredet: Len uns abhaue, dmit ma (mir) sie vu d Schtadt wägzehe uf beidi Schtroße! 20,33 Do mache sich alli Männa (Manne) vu Israel uf vu ihrem Platz un schtelle sich bi Baal-Tamar uf. Un d Hindahalt Israels bricht viiri üs sinem Vuschteck westlich vu Geba. 20,34 Un sie rucke gege Gibea a, zehnduusig Männa, üsgläsini üs ganz Israel, so daß d Kampf härt wird; sälli aba wiße nit, daß sie des Ungliick treffe wird. 20,35 So schlat dr HERR d Benjaminiter vor d Männa (Manne) vu Israel, daß d Israelite an däm Dag fünfezwanzigduusiguneinhundat Männa vu Benjamin, de alli ä Schwert fihre. 20,36 Denn wo de Benjaminiter sähn, daß sie gschla ware, gän nene de Männa (Manne) Israels Platz; denn sie vuloße sich uf d Hindahalt, wo sie bi Gibea aglegt hän. 20,37 Un d Hindahalt bricht schnell viiri uf Gibea zue un zeht hi un schlat di ganz Schtadt mit d Schärfi vum Schwert. 20,38 Sie hän aba vuabredet mitänanda, de Männa (Manne) vu Israel un d Hindahalt, sie solle ä Rauchsiile vu d Schtadt ufschtiege losse. 20,39 Als etze de Männa (Manne) vu Israel sich im Kampf abgwendet hän un d Benjaminiter afangs öbbe driißig Männa vu Israel erschla hän, so daß sie denkt hän: sie sin vor uns gschla we im vorige Kampf, 20,40 do fangt ä Rauchsäule vu d Schtadt gerad a uffiszue ufzschtiege. Un d Benjaminiter drille sich um, un lueg, do goht de Schtadt ganz in Flamme uf zuem Himmel. 20,41 Un de Männa (Manne) vu Israel mache kehrt; do vuschrekä de Männa (Manne) vu Benjamin, denn sie sähn, daß des Ungliick sie troffe het, 20,42 un drille sich wäg vu d Männa (Manne) Israels uf fem Wäg zue d Schtäppe. Aba d Kampf folgt ne au derthi, un de vu d Schtadt her kumme, vunichte in ihra Middi de Benjaminiter. 20,43 Sie umzingle selli un jage ne nohch, ohni ne Rueh z losse, un vutrampe sie bis öschtlich vu Gibea, gege Sunneufgang. 20,44 Un s falle vu Benjamin achtzehnduusig Männa, luta schtritbari Männa (Manne).20,45 Do drille sie sich um un haue ab in d Schtäppe hi zuem Fels Rimmon; aba de Männa (Manne) vu Israel halte uf d Schtroßene ä Nohchlese vu fünfduusig Männa un vufolge sie wida bis Gidom un erschlen vu nene noh zweiduusig. 20,46 So falle an däm Dag vu Benjamin fünfedzwanzigduusig Männa, de ä Schwert fihre, luta schtritbari Männa (Manne). 20,47 Nur sechshundat Männa drille sich um un haue ab in d Schtäppe hi zuem Fels Rimmon un bliebe (a) uf däm Fels Rimmon vier Monet. 20,48 Un de Männa (Manne) Israels kehre um zue d Benjaminiter un schlen in d Schtadt mit d Schärfi vum Schwert Lit un Vieh un alles, was ma findet. Un alli Schtädt, de ma findet, sin vubrennt wore mit Fiir. (a) (b) (c) S 21. KapitelBenjamin darf nit undagoh21,1 De Männa (Manne) Israels aba hän in (a) Mizpa gschwore un gsait: Nemad soll sini Dochta d Benjaminitern als Frau (Wieb) ge. 21,2 Un (a) des Volk kummt nohch Bethel un hockt do bis zuem Obend vor Gott, un sie hebe ihri Schtimme un hiilä sehr (sölli) 21,3 un sage: Oh HERR, Gott Israels, wurum isch des gschehe (bassiert) in Israel, daß hiit Israel um ei Schtamm weniger wore isch?21,4 Am andere Morge macht sich des Volk freh uf un het dert ä Altar baut un opfert Brandopfa un Dankopfa. 21,5 Un de Israelite sage: Wer vu alle Schtämm Israels isch nit mit d Gmeind rufkumme zuem HERRN? Denn s war ä große Schwur gmacht wore, daß, wer nit nufkäme soll zuem HERRN nohch Mizpa, der soll d Tod schterbe. 21,6 Un s doet d Israelite leid um ihr Brueda Benjamin, un sie sage: Hiit isch ei Schtamm vu Israel abgschla wore. 21,7 We kenne ma (mir) ne helfe, daß de ibrigbliebene Benjaminiter zue Wieba kumme? Denn ma (mir) hän gschwore bim HERRN, daß ma (mir) ne vu unsare Techtare keini als Wieba gän. 21,8 Un sie sage: Isch eina vu d Schtämm Israels nit rufkumme zuem HERRN nohch Mizpa? Un lueg, do war ins Laga dr Gmeind nemads kumme vu Jabesch in Gilead. 21,9 Denn sie zehlte des Volk, un lueg, do war kei Birga do vu Jabesch in Gilead. 21,10 Do schickt de Gmeind zwöelfduusig schtritbari Männa (Manne) derthi un bifehlt tene: Gehn hi un schlen mit d Schärfi vum Schwert de Birga vu Jabesch in Gilead mit Wieb un Kind. 21,11 (a) Doch so solle´s ihr mache: An allem, was männlich isch, un a alle Wieba, de nem Ma aghert het, solle ihr d Bann vollschtrecke! 21,12 Un sie find bi d Lit(Bürga) vu Jabesch in Gilead vierhundat Maidle, de Jumpfere ware un keinem Ma aghert hän. De bringe sie ins Laga nohch Silo, des do lit im Land Kanaan. 21,13 Do schickt de ganz Gmeind hi un vuhandelt mit d Benjaminitern, de (a) uf däm Fels Rimmon ware, un sage ne Friide zue. 21,14 So kumme de Benjaminiter zruck zue sellare Ziit. Un sie gän nene de Maidle, de sie am Läbä lo hän vu d Wieba üs Jabesch in Gilead; aba de ware noh nit gnoe fir sie.
Wieba üs Silo fir d Männa vu Benjamin21,15 Do doet´s däm Volk leid um Benjamin, daß dr HERR ä Riß gmacht het zwische d Schtämm Israels. 21,16 Un de Älteschte dr Gmeind sage: Was wen ma (mir) mache, daß de ibrigbliebene Benjaminiter zue Wieba kumme? Denn de Wieba in Benjamin sin üsgrottet. 21,17 Un sie sage: Di Vudwischte vu Benjamin meße doch ihr Erbe bhalte, dmit nit ä Schtamm üstilgt wird vu Israel. 21,18 Mir aba kenne ne unsari Techtare nit als Wieba ge; denn de Israelite hän gschwore un gsait: Vufluecht isch, wer d Benjaminiter Wieba git! 21,19 Un sie sage: Lueg, jedes Johr findet ä Fescht des HERRN schtatt zue (a) Silo, des nördlich vu Bethel lit, öschtlich vu d Schtroß, de nuffihrt vu Bethel nohch Sichem, un südlich vu Lebona. 21,20 Un sie bifehle d Benjaminiter un sage: Gehn hi un legt äich uf d Lauer in d Wiberg. 21,21 Wenn ihr dann (dnoh) sähn, daß de Techtare Silos zuem Reigetanz rüsgehn, so brecht viiri üs sem Wiberg un (a) (b) schtält (raubt) äich jeda ä Wieb vu d Techtare Silos un gehn heim ins Land Benjamin. 21,22 Wenn aba ihri Vädare odr ihri Breda kumme, um mit uns z rechte, wen ma (mir) zue nene sage: Gönnt sie uns, denn ma (mir) hän nit fir jede ä Wieb gwunne im Kampf; au hän nit ihr sie ne ge, sunscht wäre ihr etzed schuldig. 21,23 De Benjaminiter hän des gmacht un nähmä sich Wieba nohch ihra Zahl vu d Maidle, de im Reigen tanzte un de sie graubt hän, un ziehe heim in ihr Erbdeil, baue (bäue) de Schtädt wida uf un wohne (husse) drin. 21,24 Au de Israelite gehn zue der Ziit vu dert üsenanda, jeda zue sinem Schtamm un zue sinem Gschlecht, un ziehe vu dert wäg, jeda zue sinem Erbdeil. 21,25 Zue der Ziit war (a) kei Kenig in Israel; jeda doet, was nen recht dünkt.Letschte Änderungen November 2, 2005 by Dietmar Wiesler (Copyright) Des isch ä Bäitrag vum Dietmar Wiesler fir me Evagelium im Netz (Copyright) Dez. 1999 |