Zruck zue d Alemannische Bibel (Markgräflerland Eschbach)

D PROPHET MALEACHI

Was in däm Buech schtoht

D Prophet Maleachi ("Selle, wo ich gschickt ha") isch d letschte Prophet vum Alde Teschtament. Na (Er) het entweda um 435 v. Chr. gwirkt, wo d Nehemia johrelang nit in Jerusalem war (vgl. Neh 13,6-7), odr um 400 v. Chr., wo de, wo vum Südrich Juda ibarig bliebe ware, nohch Jerusalem zruckkumme sin.
Under'm Esra un under'm Nehemia het's unda d Jude erwecklichi Ufbrich ge ka, aba dann (dnoh) isch´s Volk im religese Formalismus un in heidnische Mischehe vufalle un het nit uf Gott gachtet. Wägädäm het Gott d Mensche durch Maleachi ernscht zrechtwiese messe.
Zerscht erklärt da (er) ne aba, daß sa (er) si lieb het. Erscht dann (dnoh) doet da (er) tadle, daß si - un bsunderscht de Prieschta - so dreischt un vumesse sin un Gott un si Opfa vuachte.
D Prieschta wäre ermahnt un an des Abkumme erinnert, wo Gott mit nem Levi igange war, an des Abkumme, wo si broche hän.
Wida tadlet Gott, daß ä ganzi Reihe Männa (Manne) üsländischi Wieba, wo Götze dent hän, ghirotet hän. Manchi Jude hän au ihri jüdische Wieba vuschtoße ka un dodmit doppelt gsindigt. Gott sait ne ditlich, daß sa (er) Ehescheidig hasst un daß si dodmit ihr Uftrag, fir ä heiligi Nohchkummeschaft fir Gott groß z zeh, vurote hän.
Im letschte Kapitel wird der, wo vum HERR gschickt wird, un der Dag, wo Gott Gricht haltet, akindigt. Di meischte Judäer ware trotzig un hän nit uf Gott ghärt. De, wo so igschtellt sin, wäre däne Jude gegeiba gschtellt, wo Gott respecktiert hän.
D Schluss vu däm Buech isch ä Mahnig, um Moses si Gsetz z achte un de Akindig, daß d Prophet Elia kumme un's Volk dodruf vorbereite doet, daß d Messias kummt.

Nohch'm Maleachi het Gott 400 Johr lang nit gschwätzt, bis Johannes dr Täufa (Däufa) ufträte isch. Johannes dr Täufa (Däufa) het sich dodbi uf des bruefe, was Maleachi prophezeit het, un het d Messias akindigt (vgl. Mk 1,2; Mt 17,10-13).

We des Buech ufbaut isch

1,1-3,24:

Maleachi prangert Mißschtänd bim Tempeldenscht un im Volk a

S 1. Kapitel

Gott het Israel leb (lieb)

1,1 Des isch de Lascht, de dr HERR akindigt fir Israel durch Maleachi.

1,2 I (Ich) ha äich leb (lieb), sait dr HERR. Ihr aba sage: "Häjo sähn ma (mir), daß dü uns leb (lieb) hesch?" Isch nit Esau Jakobs Brueda? sait dr HERR; (a) (b) un doch hab i (ich) Jakob leb (lieb) 1,3 un hass Esau un ha si Berg wescht gmacht un si Erbe (a) d Schakale ge un ä Wüschte drüs gmacht. 1,4 Un wenn au Edom sait: Mir sin zerschlage, aba ma (mir) wen des Kapputige wida baue (bäue)!, des sait dr HERR Zebaoth: Wäre sie baue (bäue), so will i (ich) abbreche, un ma wird sie nenne "Land vum Frevel" un "Ä Volk, iba des dr HERR ebiglig ziirnt". 1,5 Des solle äiri Auge säh, un ihr den sage: Dr HERR isch herrlich iba d Grenze Israels üsä.

Gott klagt d Prieschta a

1,6 (a) Ä Bue (Suhn) soll si Vada (Babbe) ehre un ä Knecht si Herr. Bin i (ich) etze Vada (Babbe), wo isch mi Ehri? Bin i (ich) Herr, wo firchtet ma mi? sait dr HERR Zebaoth zue äich Prieschta (Pfarra), de mi Name vuachte. Ihr aba sage: "Wodurch vuachte ma (mir) denn di Name?" 1,7 Todurch daß sa(ihr) opfa uf minem Altar dräckigi Ässä. Ihr aba sage: "Womit opfare ma (mir) dir denn Unreines?" Todurch daß ihr sage: "Vum HERRN d Disch isch fir nigs z achte." 1,8 Denn wenn na (ihr) (a) ä blindes Tierli opfart, so hebe (halte) na (ihr) des nit fir bes; un wenn na (ihr) ä lahmes odr ä krankes opfart, so hebe (halte) na (ihr) des au nit fir bes. Bring`s doch dinem Firscht! Meinsch dü, daß dü nem gfalle wirsch odr daß sa (er) di gnädig aluege wird? sait dr HERR Zebaoth. 1,9 So bitte doch Gott un luege, ob ba(er) uns gnädig isch! Denn meine na (ihr), nohchdäm des vu äich gschehe (bassiert) isch, na (er) wird äich gnädig aluege? sait dr HERR Zebaoth. 1,10 Daß doch eina unda äich de Dire zueschlesse dät, dmit da(ihr) nit umsunscht uf minem Altar Fiir azinde den! I (Ich) ha kei Gfalle a äich, sait dr HERR Zebaoth, un (a) (b) des Opfa vu äire Händ (Pfode) isch ma (mir) nit agnehm. 1,11 Denn vum Ufgang dr Sunne bis zuem undagang isch mi Name herrlich unda d Heide, un in alli Derfa (Käffa) wird minem Name gopfat un ä sufares Opfa darbrocht; denn (a) mi Name isch herrlich unda d Heide, sait dr HERR Zebaoth. 1,12 Ihr aba entheilige nen dmit, daß sa(ihr) sage: "Vum Herrn d Disch isch unheilig, un si Opfa isch fir nigs z achte." 1,13 Un ihr sage: "Lueg, wel ä Abmehe!" un bringe mi in Zorn (Wuet), sait dr HERR Zebaoth, denn ihr hole dzue, was gschtohle, lahm un krank isch, un bringes dar zuem Opfa. Sollt ma (mir) des gfalle vu aira Hand? sait dr HERR. 1,14 Vufluecht isch dr Gauna, der in sinere Herde (a) ä guetes männli Tierli het un s globt, aba däm Herrn ä ledriges opfart. Denn i (ich) bi ä große Kenig, sait dr HERR Zebaoth, un mi Name isch gfiirchtet unda d Heide.

2. Kapitel

Gott droht d Prieschta

2,1 Un etze, ihr Prieschta, des Wort gilt äich: 2,2 Wenn ihr's nit härä noh z Herze nähmä den, daß ihr minem Name d Ehri gän, sait dr HERR Zebaoth, so (a) wäre i (ich) ä Fluech unda äich schicke un vufluechen, womit ihr gsegnet sin; jo, vuflueche wir i (ich) äira Sege, wel ihr's nit wen z Herze nähmä. 2,3 Lueg, i (ich) will äich d Arm vubreche un d Dräck äira Feschtopfa äich ins Gsicht (Visasch) werfe, un na (er) soll a äich kläbä bliebe. 2,4 So den ihr dann (dnoh) härä, daß i (ich) des Wort iba äich ha go lo, dmit mi Abmachig (Abkumme) mit Levi bschtoh blieb, sait dr HERR Zebaoth. 2,5 Denn mi Abmachig (Abkumme) mit nem war, daß i (ich) nem Läbä un Friide gib, un i (ich) gib nem Angscht, daß sa (er) mi firchtet un mi Name fiirchtet. 2,6 Vuloss war in sinem Muul (Gosch), un s wird nigs Beses uf sinene Lippe gfunde. Na (Er) wandelt vor ma (mir) friedsam un ufrichtig un bringt vieli vu d Sinde ab. 2,7 Denn (a) vum Prieschta sine Lippe soll d Lehr bwahre wäre, daß ma üs sinem Muul (Gosch) s Gsetz suecht; denn (b) na (er) isch ä Laufbursch (Bote) des HERRN Zebaoth. 2,8 Ihr aba sin vum Wäg wäggange (abgwiche) un hän vieli z Fall brocht durch falsch Zunge un hän d Abmachig (Abkumme) mit Levi vudorbe, sait dr HERR Zebaoth. 2,9 Drum ha au i (ich) äich vuächtlich un unwert gmacht vor rem ganze Volk, wel ihr mi Wäg nit hebt (haltet) un d Lit aluege, wenn ihr s Gsetz gän.

Unerlaubti Ehene un Ehescheidige

2,10 Hän ma (mir) nit (a) alli ä Vada (Babbe)? Het uns nit (b) (c) ei Gott gschaffe? Wurum vuachte ma (mir) denn eina d andere un entheilige d Abmachig (Abkumme) mit unsari Vädere? 2,11 Juda isch treulos wore, un in Israel un in Jerusalem bassiere Greuel. Denn Juda entheiligt, was däm HERRN heilig isch un was sa (er) leb (lieb) het, un (a) fräit vumä fremde Gotte d Dochta. 2,12 Aba dr HERR wird den, dr des doet, üsrotte üs d Zelte Jakobs mit sinem ganze Gschlecht, au wenn na (er) noh däm HERRN Zebaoth Opfa bringt.

2,13 Wida den ihr au des: Ihr deckt d Altar des HERRN mit Träne un Hiile un Süfzge; aba (a) na (er) will des Opfa nimmi aluege noh ebis Agnehmes vu äire Händ (Pfode) gregä. 2,14 Ihr aba sage: "Wurum des?" Wel dr HERR Ziige war zwische dir un däm Wieb dinere jugend, däre dü treulos wore bisch, obwohl sie doch di Gfährtin un di Wieb isch, mit der dü ä Abmachig (Abkumme) gschlosse hesch. 2,15 Nit eina het des doe, in däm noh ä Rest vum Geischt war. Denn na (er) suecht Nohchkumme, de Gott gheiligt sin. Drum so luege äich vor in äirem Geischt, un wir keina treulos däm Wieb vu sinere jugend. 2,16 Wer ihr aba gram isch un (a) sie vuschtößt, sait dr HERR, d Gott Israels, der bringt Schand (Frevel) iba si Häß (Kleid), sait dr HERR Zebaoth. Drum so luege äich vor in äirem Geischt un breche nit de Treui!

S Gricht kummt uf alli Fäll

2,17 Ihr mache d HERRN unwillig (a) durch äicha Gschwätz! Ihr aba sage: "Womit mache ma (mir) nen unwillig?" Todurch daß sa(ihr) sage: "Wer Beses doet, dr gfallt däm HERRN, un a däne het da (er) Freude" odr: "Wo isch der Gott, der do schtroft?"

S 3. Kapitel

3,1 Lueg, (a) (b) (c) i (ich) will mi Laufbursch (Bote) schicke, der vor ma (mir) her ä Wäg mache soll. Un bald wird kumme zue sinem Tempel dr Herr, den na (ihr) sueche; un dr Engel vum Abmachig (Abkumme), den na (ihr) begehrt, zsäh, na (er) kummt! sait dr HERR Zebaoth. 3,2 Wer wird aba d Dag wenn na (er) kummt vutrage kenne (könne), un wer wird bschtoh, wenn na (er) kummt(erschient)? Denn (a) na (er) isch we des Fiir vumä Schmelza un we de Laugi dr Wäscha. 3,3 Na (Er) wird anehocke un schmelze un des Silba sufa mache, na (er) wird de Buebä (Sühn) Levi sufa mache un (a) läutere we Gold un Silba. Dann (Dnoh) wäre sie däm HERRN Opfa bringe in Grechtigkeit, 3,4 un s wird däm HERRN gfalle des Opfa Judas un Jerusalems we vormols un vor lange Johr. 3,5 Un i (ich) will zue äich kumme zuem Gricht un will ä schnelle Ziige si gege de Zaubera, Ehebrecha, Meineidige un gege de, de Gwalt un Unrecht den d Dagelehna, Witwe un Waise un de di Fremde üsgwetsche un mi nit firchte, sait dr HERR Zebaoth.

Ihr bschtähle Gott

3,6 I (Ich), dr HERR, wandel mi nit; aba ihr hän nit ufghert, Jakobs Buebä (Sühn) zue si: 3,7 Ihr sin vu äira Vädare Ziit a imma wäggange (abgwiche) vu minem Gebot un hän sie nit ghalte. So (a) bekehre äich etze zue ma (mir), so will i (ich) mi au zue äich kehre, sait dr HERR Zebaoth. Ihr aba sage: "Wori solle ma (mir) uns umkehre?" 3,8 Isch's recht, daß ä Mensch Gott bschießt, we ihr mi bschieße! Ihr aba sage: "Womit bschieße ma (mir) di?" Mit däm Zehnte un dr (a) Opfagabe! 3,9 (a) Drum sin ihr au vufluecht; denn ihr bschieße mi allisamt. 3,10 Bringe aba d Zehnte in volla Hechi in mi Vorrotshuus, uf daß in minem Huus Ässä isch, un prefe mi dmit, sait dr HERR Zebaoth, ob i (ich) äich dann (dnoh) nit vum Himmel Fenschta ufdoe wir un Sege rabschiitt o Mass. 3,11 Un i (ich) will um äich (a) d "Frässa" bedrohe, daß sa (er) äich d Frucht uf däm Acka nit vuderbe soll un dr Wischtock uf däm Feld äich nit unfruchtbar isch, sait dr HERR Zebaoth. 3,12 Dann (Dnoh) wäre äich alli Heide gliicklich priese, denn na (ihr) solle ä herrliches Land si, sait dr HERR Zebaoth.

Gott macht kei Undaschied zwische däne, de wo grecht sin, un däne, de wo gottlos sin

3,13 Ihr schwätzt härt gege mi, sait dr HERR. Ihr aba sage: "Was schwätze ma (mir) gege di?" 3,14 Ihr sage: (a) (b) "S isch umsunscht, daß ma Gott dene; un was nitzt`s, daß ma (mir) si Gebot hebe un in Buße rumlaufe vor rem HERRN Zebaoth? 3,15 Drum priese ma (mir) d Vuächta; denn di Gottlose gedeihe, un de Gott vusueche, bliebe bwahrt."

3,16 Aba di Gottesfirchtige treschte sich undaänanda: Dr HERR merkt un härt`s, un s wird vor nem ä Merkboech gschribe fir de, weli d HERRN firchte un a si Name denke. 3,17 Sie solle, sait dr HERR Zebaoth, a däm Dag, den i (ich) mache will, (a) mi Eigentum si, un i (ich) will mi ihra erbarme, we ä Ma sich sinem Bue (Suhn) erbarmt, der nem dent. 3,18 Ihr den am End doch säh, was fir ä Undaschied isch zwische däm Grechte un däm Gottlose, zwische däm, der Gott dent, un däm, der nem nit dent.

Dr Dag, an däm Gott Gricht haltet

3,19 Denn lueg, s kummt ä Dag, der brenne soll we ä Ofe. Do wäre alli Vuächta un Gottlosi Schtroh si, un der kummende Dag wird sie aziinde, sait dr HERR Zebaoth, un na (er) wird ne nit Wurzle noh Zwieg losse. 3,20 Äich aba, de na (ihr) mi Name firchte, (a) soll ufgoh d Sunne vu d Grechtigkeit un Heil unda ihrem Fligel. Un na (ihr) solle rüsgoh un schpringe we d Maschtkälba. 3,21 Na (Ihr) wäre di Gottlose vutrambä; denn sie solle Schtaub unda äire Feß wäre (a) a däm Dag, den i (ich) mache will, sait dr HERR Zebaoth.

3,22 Denke a des Gsetz vu minem Knecht Moses, des i (ich) nem bifohle ha uf däm Berg Horeb fir ganz Israel, a alli Gebote un Rechte!

Gott schickt sella, der wo d Wäg parat macht

3,23 Lueg, i (ich) will äich schicke d Prophet (a) (b) Elia, (c) bvor dr große un schreckliche Dag des HERRN 3,24 Der soll (a) des Herz dr Vädare umkehre zue d Sehn un des Herz dr Buebä (Sühn) zue ihre Vädere, uf daß i (ich) nit kummt un des Erdrich mit däm Bann schla.

Des isch ä Bäitrag vum Dietmar Wiesler fir me Evagelium im Netz (Copyright) Dez. 1999