Zruck zue d Alemannische Bibel (Markgräflerland Eschbach)

S BUECH ESTER

Was in däm Buech schtoht

Dr Name Ester isch persisch un doet "Schtern" bedite. Im jüdische Alde Teschtament ghärt des Buech zue d "Ketubim" (Schrifte) un zue d "Megilloth" (Rolle) un wird hiit noh zuem jüdische Purimfescht vorgläse.
In manchalei Hisicht isch´s ä bsunderes Buech vum Alde Teschtament. Gottes Name wird nit erwähnt un au nit üsdricklich zeigt, we Gott ghandelt het, un trotzdäm ka ma sini Vorsehig un Allmacht in allem, was brichtet wird, erkenne.
Als d Widaufbau vum Tembel scho 33 Johr ferdig war, hän imma noh ä Hufe Jude im Üsland gläbt. S Buech Ester vuzehlt, we de Exiljude underm persische Kenig Xerxes wunderbar bschitzt wore sin. D Jüdin Ester schtiegt zuer persische Kenigin uf un ka in der Schtellig ä hindahältige Aschlag vum Haman, der wo d Jude üsrotte will, vueitle.
Undaschtitzt wird d Ester vum Mordechai, der wo ihr Pflegevada isch un ä hochi Schtellig am Kenigshof het.
D Platz isch Susa, d Wintaresidenz vu d persische Kenig, in d Ziit zwische 483 bis 473 v. Chr.

Des Buech goht wahrschiens uf des zruck, was d Mordechai brichtet het, un isch vum nem Vufassa, der wo uns nit bekannt isch, ufgschribe wore. S erklärt, we's zuem jüdische Purimfescht kumme isch.

We des Buech ufbaut isch

1,1-2,23:	Ester wird Kenigin vu Persie
3,1-5,14:	Haman plant de Vunichtung vum jüdische Volk
6,1-8,17:	Im Haman sini Plän wäre ufdeckt
9,1-10,3:	Die Jude wäre grettet un's Purimfescht igfihrt

S 1. Kapitel

Ahasveros zeigt sini Macht als Kenig

1,1 Zue d Ziit vum Ahasveros*, der Kenig war vum Indus bis zuem Nil iba hundatsiebenezwanzig Lända, *Griechisch: Xerxes 1,2 wo na (er) uf sinem kenigliche Thron hockt in dr Festig Susa, 1,3 im dritte Johr vu sinere Herrschaft, macht da (er) ä Feschtmohl fir alli sini Firschte un Große, d Heerfihra vu Persien un Medien, d Edle un Obaschte in sinene Lända, 1,4 dmit da (er) sähe losst d herrliche Richtum vu sinem Kenigtum un de köschtlichi Pracht vu sinere Majeschtät vieli Däg lang, hundatachtzig Däg. 1,5 Un als de Däg um ware, macht d Kenig ä Feschtmohl fir alles Volk, des in d Festig Susa war, vum Große bis zuem Klienschte, siebä Däg lang im Hofe vum Garte bim kenigliche Palascht. 1,6 Do hinge wißi, roti un blaui Decha, mit lienene un scharlachrote Schniir igfaßt, in silberne Ringe a Marmorsäule. Do ware Polschta, goldig un silberig, uf greenem, wißem, gelbem un schwarzem Marmor. 1,7 Un s Trinke trait ma uf in goldige Kanne, vu däne keini we di andare war, kenigliche Wi Massig nohch keniglicha Art. 1,8 Un ma schribt nemads vor, was sa(er) trinke soll; denn dr Kenig het alle Vorschteha in sinem Palascht bifohle, daß jeda doe soll, we s nem wohlgfallt.

Kenigin Wasti wird vuschtoße

1,9 Un d Kenigin Wasti macht au ä Feschtmohl fir d Fraue (Wyba) im kenigliche Palascht vum Kenig Ahasveros.

1,10 Un am siebte Dag, als dr Kenig gueta Dinge war vum Wi, bifihlt er Mehuman, Biseta, Harbona, Bigta, Abagta, Setar un Karkas, d siebä Kämmera, de vor rem Kenig Ahasveros dene, 1,11 daß sie d Kenigin Wasti mit ihra kenigliche Krone hole solle vor d Kenig, um däm Volk un d Firschte ihri Schenheit z zeigä; denn sie war schen. 1,12 Aba d Kenigin Wasti wott nit kumme, we d Kenig durch sini Kämmera bifohle het. Do wird d Kenig sehr (sölli) wuetig(zornig), un si Wuet flammt uf in nem. 1,13 Un d Kenig sait zue d Weise, de sich uf de Gsetze vuschten - denn de Sach vum Kenig mußten vor alli kumme, de sich uf Recht un Gsetz vuschten; 1,14 unda däne aba ware nem am nechschte Karschena, Schetar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena un Memuchan, de siebä Firschte dr Perser un Meder, de des Gsicht vum Kenig säh derfte un obean hocke im Kenigrich -: 1,15 Was soll ma nohch rem Gsetz mit d Kenigin Wasti doe, wel sie nit doe het, we d Kenig durch sini Kämmera bifohle het? 1,16 Do sait Memuchan vor rem Kenig un d Firschte: D Kenigin Wasti het sich nit ällei am Kenig vufehlt, sundern au a alle Firschte un a alle Mensche in alle Lända vum Kenig Ahasveros. 1,17 Denn s wird de Tat vu d Kenigin alle Fraue(Wyba) bekannt werde, so daß sie ihri Männa vuachte un sage: Dr Kenig Ahasveros bifehlt d Kenigin Wasti, vor ren z kumme; aba sie wollt nit. 1,18 Dann (Dnoh) wäre d Firschtinne in Persien un Medien au sage zue alle Firschte vum Kenig, wenn sie vu der Tat dr Kenigin härä; un s wird Vuachtig un Zorn (Wuet) gnoe ge. 1,19 Gfallt´s däm Kenig, so loss ma ä kenigliches Gebot vu nem üsgoh un (a) unda de Gsetze dr Perser un Meder ufnähmä, so daß ma´s nit ufhebe darf, daß Wasti nimmi vor d Kenig Ahasveros kumme dirft un dr Kenig ihri keniglichi Würde eina andere ge soll, de bessa isch als sie. 1,20 Un wenn d Erloß vum Kenig, den er ge wird, bekannt wird in sinem ganze Rich, wel groß isch, so däte alli Fraue(Wyba) ihri Männa in Ehre hebe bi Hoch un Niedrig.

1,21 Des gfallt däm Kenig un d Firschte, un dr Kenig machts nohch rem Wort Memuchans. 1,22 Do (a) (b) wäre Schriebe üsgsandt in alli Lända vum Kenig, in jedes Land nohch sinere Schrift un zue jedäm Volk nohch sinere Schproch, daß jeda Ma dr Herr in sinem Huus isch.

S 2. Kapitel

D Kenig suecht ä näji(naii) Frau (Wieb, Wyb)

2,1 Nohch däne Gschichte, als dr Zorn vum Kenig Ahasveros sich glegt het, het da a des denkt, was Wasti doe het un was iba sie bschlosse war. 2,2 Do sage de Männa vum Kenig, de nem dene: Ma suecht däm Kenig scheni Jumpfere, 2,3 un dr Kenig bschtell Männa in alli Lända vu sinem Kenigrich, daß sie alli schene Jumpfere zsämmebringe uf des Schloß zue Susa ins Frauehuus unda de Hand Hegais, vum kenigliche Kämmera, vum Hüeter dr Wyba, un daß ma ihri Schönnet pflegt; 2,4 un des Maidle, des däm Kenig gfallt, wird Kenigin a Wastis Statt. Des gfallt däm Kenig, un na (er) doet´s so.

2,5 S war ä jüdische Ma im Schloß zue Susa, der hieß Mordechai, ä Suhn Jaïrs, vum Suhn Schimis, vum Suhn vum (a) Kisch, ä Benjaminiter, 2,6 der mit wäggfihrt war vu Jerusalem, als Jechonja*, dr Kenig vu Juda, durch Nebukadnezar, däm Kenig vu Babel, in d Gfangeschaft gfihrt wird. (a) 2,7 Un na (er) war d (a) Pflegevada vu d Hadassa, des isch Ester, eina Dochta vu sinem Oheim; denn sie het weda Vada (Babbe) noh Muetter. Un sie war ä schenes un faines Maidle. Un als ihr Vada (Babbe) un ihri Muetter schterbe, nimmt sie Mordechai als Dochta a. 2,8 Als etze des Gebot un Gsetz vum Kenig bekannt wird un vieli Jumpfere zämmebrocht wäre uf des Schloß zue Susa unda de Hand Hegais, wird au Ester in d Kenigs Palascht gholt unda de Hand Hegais, däm Hüeter dr Wyba. 2,9 Un des Maidle gfallt Hegai, un sie findet Gunscht bi nem. Un na (er) beeilt sich, ihri Schönnet z pflege un ihr gnueg ässä z ge un dzue siebä üsgwählti Dienerinne üs däm Palascht vum Kenig. Un na (er) bringt sie mit ihre Dienerinne a d beschte Platz im Frauehuus. 2,10 Aba Ester het nem nigs gsait vu ihrem Volk un ihra Herkunft; denn Mordechai het ihr bifohle, sie soll s nit sage. 2,11 Un Mordechai kummt alli Däg am Hof vum Frauehuus vorbi, um z härä, ob's Ester guet goht un was mit ihr bassiere dät.

2,12 Wenn aba de bschtimmti Ziit fir ä Jungfrau kummt, daß sie zuem Kenig Ahasveros kumme soll, nohchdäm sie zwöelf Monet nohch d Vorschrift fir d Wyba pflegt worde war - denn ihri Pflege bruucht so viel Ziit, nämlich sechs Monet mit Balsam un Myrrhe un sechs Monet mit koschtbara Schpezerei un was sunscht zue d wybliche Pflege ghärt -, 2,13 dann (dnoh) goht de Jungfrau zuem Kenig, un alles, was sie wott, mueß ma ihre ge, daß sie dmit vum Frauehuus in d Palascht vum Kenig goht. 2,14 Un wenn sie am Obend inegange war, goht sie am Morge vu nem in des andere Frauehuus, unda d Hand vum Schaaschgas, däm kenigliche Kämmera, vum Hüeter dr Näbefraue. Un sie het nit wida zuem Kenig kumme derfe, s isch denn, sie gfiel däm Kenig un na (er) losst sie mit Name ruefä.

Ester wird Kenigin

2,15 Als etze fir Ester, d Dochta Abihajils, vum Oheim Mordechais, de na (er) als Dochta agnumme het, de Ziit rahkummt, daß sie zuem Kenig kumme soll, wott sie nigs, als was Hegai, vum Kenig dr Kämmera, dr Hüeter dr Wyba, gsait het. Un Ester findet Gunscht bi allene, de sie sähn. 2,16 S wird aba Ester zuem Kenig Ahasveros brocht in d kenigliche Palascht im zehnten Monet, der do heißt Tebet, im siebte Johr vu sinere Herrschaft. 2,17 Un dr Kenig gwinnt Ester leba als alli Wyba, un sie findet Gnade un Gunscht bi nem vor alle Jumpfere. Un na (er) het setzt de keniglichi Krone uf ihr Kopf un macht sie zue d Kenigin vu Wastis Statt. 2,18 Un dr Kenig macht ä großes Feschtmohl fir alli sini Firschte un Große, des Feschtmohl Esters, un gwährt d Lända Schtiirerlaß un deilt keniglichi Gschenkli üs.

Mordechai entdeckt ä Vuschwörig gege d Kenig

2,19 Un als ma etze de ibrige Jumpfere in des andere Frauehuus bringt, hockt Mordechai im Door vum Kenig. 2,20 Un Ester het noh nigs gsait vu ihra Herkunft un vu ihrem Volk, we ihr Mordechai bifohle het; denn Ester handlet nohch rem Wort Mordechais we zue d Ziit, als sa(er) ihr Pflegevada war. 2,21 (a) In däne Däg, als Mordechai im Door vum Kenig hockt, grote zwei Kämmera vum Kenig, Bigtan un Teresch, de de Dire hüete, in Zorn (Wuet) un vulange dnohch, Hand a d Kenig Ahasveros z lege. 2,22 Als des Mordechai mit gregt (z härä), het da (er) s dr Kenigin Ester gsait, un Ester het s däm Kenig in Mordechais Name gsait. 2,23 Un als ma nohchforscht, wird´s als richtig gfunde, un sie wäre beidi a d Galge ghängt. Un s wird ufzeichnet im Buech vu d dagtägliche Meldig fir d Kenig.

S 3. Kapitel

Hamans Aschlag zue d Vutilgig dr Jude

3,1 Nohch däne Gschichte erhebt dr Kenig Ahasveros d Haman, d Suhn Hammedatas, d Agagiter, un macht nen groß un het si Schtuehl iba alli Firschte gsetzt, de bi nem ware. (a) 3,2 Un alli Große vum Kenig, de im Door vum Kenig ware, buckte d Knüü un flege vor Haman na; denn dr Kenig het´s so bifohle. Aba (a) Mordechai buckt d Knüü nit un flegt nit na. 3,3 Do sage di Große vum Kenig, de im Door vum Kenig ware, zue Mordechai: Wurum ibatrittsch dü vum Kenig s Gebot? 3,4 Un als sie des jede Dag zue nem sage un na (er) nit uf sie ghärt het, sage sie´s Haman, dmit sie sähän, ob des Tribe(Doe) Mordechais bschtoh wird; denn na (er) het tene gsait, daß sa (er) ä Jude isch.

3,5 Un als Haman sieht, daß Mordechai nit d Knüü buckt noh vor rem naflegt, wird da (er) voll Wuet. 3,6 Aba s war nem z wenig, daß sa (er) nur bi Mordechai d Hand alege dät, denn sie hän nem gsait, vu welem Volk Mordechai isch; sundern na (er) trachtete dnohch, des Volk Mordechais, alli Jude, de im ganze Kenigrich vum Ahasveros ware, z vutilge. 3,7 Im (a) (b) erschte Monet, des isch dr Monet Nisan, im zwölfte Johr vum Kenig Ahasveros, wird des (c) Pur, des isch des Los, gworfe vor Haman, vu einem Dag zuem andere un vu Monet zue Monet, un des Los flegt uf d dräizehnte Dag im zwölfte Monet, des isch dr Monet Adar. 3,8 Un Haman sait zuem Kenig Ahasveros: S git ä Volk, vudeilt un abgsundert unda alle Mensche in alle Lända vu dinem Kenigrich, un (a) ihr Gsetz isch andascht als des alla Velka, un sie läbä nit nohch rem Gsetz vum Kenig. S zeemt däm Kenig nit, sie mache z losse. 3,9 Gfallt´s däm Kenig, so loss er schribe, daß ma sie umbringe soll; so will i (ich) (a) zehnduusig Zentna Silba abwääge in d Hand vu d Amtlit, daß ma's in de Schatzkammer vum Kenig bringet. 3,10 Do (a) (b) doet dr Kenig si Ring vu d Hand un git nen Haman, däm Suhn Hammedatas, däm Agagiter, däm Feind dr Jude. 3,11 Un d Kenig sait zue Haman: Des Silba kasch bhalte (isch dir ge), dzue des Volk, daß dü mit nem doesch, was dir gfallt.

3,12 Do reft ma de Schriba vum Kenig am dräizehnte Dag vum erschte Monet; un s wird gschribe, we Haman bifihlt, a de Firschte vum Kenig un a de Schtadthalta hi un her in d Lända un a de Obaschte vu jedäm Volk in d Lända hi un her in dr Schrift vu jedäm Volk un in sinere Schproch, im Name vum Kenig Ahasveros un mit däm Ring vum Kenig vusiegelt. 3,13 Un de Schriebe wäre gschickt durch d Läufa in alli Lända vum Kenig, ma soll vutilge, totmache un umbringen alli Jude, jung un alt, Kinda un Wyba, uf ei Dag, nämlich am dräizehnte Dag vum zwölfte Monet, des isch dr Monet Adar, un ihr Hab un Guet plündere. 3,14 Ei Abschrift vum Schriebe soll als Gsetz erlosse wäre in alle Lända, um alle Mensche z sage, daß sie sich uf dän Dag breithalte solle. 3,15 Un de Läufa gehn schnell üs nohch däm Wort vum Kenig, un in d Festig Susa wird des Gsetz agschlage. Un dr Kenig un Haman hocke un trinke; aba de Schtadt Susa war bschtürzt.

S 4. Kapitel

Mordechai bschtimmt Ester, bim Kenig fir d Jude izträte

4,1 Als Mordechai alles wird gwar, was gschehe (bassiert) war, vurißt da (er) sini Kleida un legt ä Sack a un doet Asche uf d Kopf un goht üsä midde in d Schtadt un brellt lut klagend 4,2 un kummt bis vor des Door vum Kenig; denn s het nemads in des Door vum Kenig iträte derfe, der ä Sack aka het. 4,3 Un in alle Lända, wohi vum Kenig s Wort un Gebot glangt isch, war ä großes Klage unda d Jude, un vieli hän dfaschtet, hiilä, trage Leid un sin in Sack un Asche gläge. 4,4 Do kumme de Dienerinne Esters un ihri Kämmera un vuzehle ihr dvu. Do vuschreckt d Kenigin sehr (sölli) . Un sie schickt Kleida, daß Mordechai sie alege un d Sack ablegt; er aba nimmt sie nit a. 4,5 Do reft Ester Hatach, ä Kämmera vum Kenig, der ihr dent, un git nem Bifehl wägä Mordechai, um z härä, was des isch un wurum ma (er) so doet. 4,6 Do goht Hatach üsä zue Mordechai uf d Platz vu d Schtadt, der vor rem Door vum Kenig war. 4,7 Un Mordechai het nem alles gsait, was nem begegnet war, au de (a) Zahl vum Silber, des Haman vuschproche het in d Schatzkammer vum Kenig abzwäge, wenn d Jude vutilgt wäre, 4,8 un git nem ä Abschrift vum Gsetz, des in Susa agschlage war, sie zue vutilge, dmit das(er's) Ester zeigt un´s ihr sait un ihr bifihlt, daß sie zuem Kenig nigoh un zue nem flehe un bi nem Fürbitte doet fir ihr Volk. 4,9 Un als Hatach inekumme isch un Ester de Wort Mordechais gsait het, 4,10 sait Ester zue Hatach un bifehlt nem, Mordechai z sage: 4,11 S wisse alli di Große vum Kenig un s Volk in d Lända vum Kenig, daß jeda, der ungruefe zuem Kenig inegoht in d innere Hof, Mann odr Wyb, nohch rem Gsetz schterbe mueß, s isch denn, (a) (b) dr Kenig schtreckt des goldene Zepter gege nen üs, dmit da (er) am Läbä bliebt. I (Ich) aba bi etze sit driißig Däg nit gruefe worde, zuem Kenig nizkumme.

4,12 Un als Esters Wort Mordechai gsait wäre, 4,13 het Mordechai Ester sage lo: Denk nit, daß dü di Läbä rettesch, wel dü im Palascht vum Kenig bisch, dü ällei vu allene Jude. 4,14 Denn wenn dü zue der Ziit schwiege wirsch, so (a) wird ä Hilf un Rettig vu nem andere Platz her d Jude kumme, dü aba un di (Vada) Huus, ihr wäre umkumme. Un wer weiß, ob dü nit grad wägä dere Ziit zue d kenigliche Würde kumme bisch? 4,15 Ester het Mordechai sage lo: 4,16 So gang hi un vusammel alli Jude, de in Susa sin, un den faschte fir mich, daß ihr nit ässä un trinke dräi Däg lang, nit am Dag noh bi Nacht. Au i (ich) un mini Dienerinne wen so faschte. Un dann (dnoh) will i (ich) zuem Kenig inegoh entgege däm Gsetz. Komme i (ich) um, so kummt i (ich) um. 4,17 Mordechai goht hi un doet alles, was nem Ester bifohle het.

S 5. Kapitel

Ester goht zuem Kenig un ladet nen un Haman zuem Ässä

5,1 Un am dritte Dag zeht sich Ester keniglich a un kummt in d innere Hof am Palascht vum Kenig gegeiba däm Palascht vum Kenig. Un dr Kenig hockt uf sinem kenigliche Thron im kenigliche Saale gegeiba däm Door vum Palascht. 5,2 Un als dr Kenig d Kenigin Ester im Hofe schtoh sieht, findet sie Gnade vor sinene Auge. Un (a) dr Kenig schtreckt des goldene Zepter in sinere Hand gege Ester üs. Do kummt Ester her un rihrt de Schpitze vum Zepter a. 5,3 Do sait d Kenig zue ihre: Was hesch dü, Ester, Kenigin? Un was willsch dü? Auch d Hälfti vum Kenigrich soll dir ge wäre. 5,4 Ester sait: Gfallt s däm Kenig, so kummt dr Kenig mit Haman hiit zuem Ässä, des i (ich) gmacht ha. 5,5 D Kenig sait: Schnell hole Haman, dmit gschiht, was Ester gsait het!

.Als etze d Kenig un Haman zuem Ässä kumme, des Ester gmacht het, 5,6 sait d Kenig zue Ester, als sa(er) Wi trunke het: Was bittesch dü, Ester? S soll dir ge wäre. Un was willsch dü? Wär´s au d Hälfti vum Kenigrich, s soll gschähe. 5,7 Do git Ester zantwort: Mini Bitt un mi Aliege isch: 5,8 Ha i (ich) Gnade gfunde vor rem Kenig un gfallt´s däm Kenig, mini Bitte z gewähre un z doe nohch minem Aliege, (a) so kummt d Kenig mit Haman zuem Ässä, des i (ich) fir äich mache will. Morge will i (ich) dann (dnoh) doe, was dr Kenig gsait het.

Haman bschleßt, sich an Mordechai z räche

5,9 Do goht Haman a däm Dag frehlich un guete Mutes üsä. Aba wo na (er) Mordechai im Door vum Kenig sieht, we na (er) nit ufschtod un sich nit vor rem firchtet, wird da (er) voll Wuet iba Mordechai. 5,10 Aba na (er) hebt (haltet) a sich. Un als sa(er) heimkume isch, schickt da (er) hi un het sini Freunde hole lo un si Wyb Seresch 5,11 un zehlte ne uf de Herrlichkeit vu sinem Richtum un de Lit weviel Buebä (Sühn) un alles was sa het, un we nen dr Kenig so groß gmacht ha, un daß sa (er) iba Firschte un Große vum Kenig erhobe isch. 5,12 Au sait Haman: Un d Kenigin Ester het nemads kumme losse mit däm Kenig z Ässä, des sie gmacht het, als nur mich, un au morge bi i (ich) zue ihre glade mit däm Kenig. 5,13 Aba des alles isch ma (mir) nit gnoeg, solang i (ich) d Jude Mordechai hocke sieht im Door vum Kenig. 5,14 Do sage zue nem si Wyb Seresch un alli sini Freunde: Ma mach ä Galge, fuchzig Ellen hoch, un morge freh saisch däm Kenig, daß ma Mordechai dra ufhänge soll. Dann (Dnoh) gosch dü mit däm Kenig frehlich zuem Ässä. Des gfallt Haman guet, un na (er) het ä Galge ufrichte lo.

S 6. Kapitel

Haman mueß Mordechai ehre

6,1 (a) In dselbe Nacht ka d Kenig nit schlofe un het sich des Buech mit d dagtägliche Meldig bringe lo. Als de däm Kenig vorgläse wäre, 6,2 findet sich's gschribe, daß Mordechai agzeigt het, we de zwei Kämmera vum Kenig, Bigtan un Teresch, de a d Schwelle d Wache hebe, dnohch trachtet hän, Hand a d Kenig Ahasveros z lege. 6,3 Un dr Kenig sait: Weli Ehr un Würdi het Mordechai dfir gregt? Do sage de Diena vum Kenig, de um nen ware: Na (Er) het nigs gregt. 6,4 Un d Kenig sait: Wer isch im Hof(Vorhof)? Haman aba war in d Hof kumme druße vor rem Kenigs Palascht, um däm Kenig z sage, daß ma (a) Mordechai a d Galge hänge soll, den na (er) fir ren ufgrichtet het. 6,5 Un Diena vum Kenig sage zue nem: Lueg, Haman schtoht im Hof. D Kenig sait: Len nen ineträte. 6,6 Un als Haman inekummt, sait d Kenig zue nem: Was soll ma däm Ma doe, den d Kenig gern ehre will? Haman aba het denkt in sinem Herze: Wär andascht soll d Kenig gern ehre welle als mich? 6,7 Un Haman sait zuem Kenig: Däm Ma, den d Kenig gern ehre will, 6,8 soll ma (a) keniglichi Kleida bring, de d Kenig z trage pflegt, un ä Roß, druf d Kenig rietet un däm si Kopf kenigliche Schmuck trait, 6,9 un ma soll Häß(Kleid) un Roß nem Firschte vum Kenig ge, daß sa (er) d Ma azeht, den d Kenig gern ehre will, un nen uf däm Roß iba d Platz vu d Schtadt fihre un vor rem her üsruefe losse: So deot ma däm Ma, den d Kenig gern ehre will. (a) 6,10 D Kenig sait zue Haman: Schick di un nimm Häß(Kleid) un Roß, we dü gsait hesch, un doe so mit Mordechai, däm Jude, der im Door vum Kenig hockt, un loß nigs fehle vu allem, was dü gsait hesch.

6,11 Do nimmt Haman Häß(Kleid) un Roß un zeht Mordechai a un fihrt nen iba d Platz vu d Schtadt un reft üs vor rem her: des gschehe (bassiert) däm Ma, den d Kenig gern ehre will. 6,12 Un Mordechai kummt wida zuem Door vum Kenig. Haman aba isch schnell heim, truurig un mit vudeckten Kopf, 6,13 un vuzehlt sinem Wyb Seresch un allene sinene Freunde alles, was nem begegnet war. Do sage zue nem sini Freunde un sini Wyb Seresch: Isch Mordechai, vor däm dü z flege agfange hesch, vum Gschlecht dr Jude, so kasch dü nigs gege nen doe, sundern dü wirsch vor rem voll uf d Gosch flege.

6,14 We sie aba noh mit nem schwätze, kumme vum Kenig d Kämmera un hän Haman schnell (a) zuem Ässä brocht, des Ester gmacht het.

S 7. Kapitel

Haman wird a d Galge ghängt

7,1 Un als d Kenig mit Haman zuem Ässä kummt, des de Kenigin Ester gmacht het, 7,2 sait d Kenig zue Ester au a däm zweite Dag, als sa(er) Wi trunke het: Was bittesch dü, Kenigin Ester, des ma dir ge soll? Un was willsch dü? Wär´s au des halbe Kenigrich, s soll gschähe. 7,3 D Kenigin Ester git zantwort: Hab i (ich) Gnade vor dir gfunde, oh Kenig, un gfallt´s däm Kenig, so gib ma (mir) mi Läbä un wägä minare Bitte um mi Volk un minem Begehre. 7,4 Denn ma (mir) sin vukauft, i (ich) un mi Volk, daß ma (mir) vutilgt, vunichtet un umbrocht wäre. Wäre ma (mir) nur zue Knechte un Mägde vukauft, so wott i (ich) schwiege; denn de Vufolgig wär nit so groß, daß ma d Kenig drum beläschtige mueßt. 7,5 D Kenig Ahasveros antwortet un sait zue d Kenigin Ester: Wer isch der odr wo isch der, der sich het in d Sinn kumme losse, des z doe? 7,6 Ester sait: Dr Feind un Zwidawurz isch d niedaträchtige Haman! Haman aba vuschreckt vor rem Kenig un d Kenigin.

7,7 Un d Kenig schtoht uf vum Wigelage in sinere Wuet un goht in d Garte bim Palascht. Aba Haman trit vor un bittet de Kenigin Ester um si Läbä; denn na (er) sieht, daß si Ungliick vum Kenig scho bschlosse war. 7,8 Un als d Kenig zruckkummt üs däm Garte bim Palascht in d Saal, wo ma gässä het, lit Haman vor rem Laga, uf däm Ester grueht het. Do sait d Kenig: Will la (er) au dr Kenigin Gwalt adoe bi mir im Palascht? Als des Wort üs sem Muul (Gosch) vum Kenig kumme war, vudeckete sie Haman des Gsicht. 7,9 Un Harbona, eina vu d Kämmera vor rem Kenig, sait: Lueg, s schtoht ä Galge bim Huus Hamans, fuchzig Ellen hoch, den na (er) fir Mordechai ufgrichtet het, der doch zuem Wohl vum Kenig gredet het. D Kenig sait: Hängt nen dra uf! 7,10 So hängte ma Haman a d Galge, den na (er) fir Mordechai ufgrichtet het. Do het sich de Wuet(d Zorn) vum Kenig glegt.

S 8. Kapitel

D Wendig zuegunschte dr Jude

8,1 A däm Dag schenkt d Kenig Ahasveros d Kenigin Ester des Huus Hamans, vum Judefeind. Un Mordechai wird vum Kenig iglade; denn Ester het nem gsait, (a) we na (er) mit ihr vuwandt isch. 8,2 Un (a) d Kenig doet si Fingerring ab, den na (er) Haman abgnumme het, un git nen Mordechai. Un Ester het Mordechai iba des Huus Hamans gsetzt.

8,3 Un Ester schwätzt nohch ämol vor rem Kenig un flegt nem vor d Feß un hiilt un fleht nen a, daß sa (er) zuenichte macht de Bosget Hamans, vum Agagiter, un sini Aschläg, de na (er) gege d Jude üsdenkt het. 8,4 Un (a) (b) d Kenig schtreckt des goldene Zepter gege Ester üs. Do schtoht Ester uf un kummt vor d Kenig 8,5 un sait: Gfallt´s däm Kenig, un ha i (ich) Gnade gfunde vor rem, un dünkt´s d Kenig recht, un gfall i (ich) nem, so soll ma de Schribe mit d Aschläg Hamans, vum Suhn Hammedatas, vum Agagiter, widaruefe, de na (er) gschribe het, um de Jude umzbringe in alle Lända vum Kenig. 8,6 Denn we ka ich däm Unheil zueluegä, des mi Volk treffe wird? Un we ka ich zueluegä, we mi Gschlecht umkummt? 8,7 Do sait d Kenig Ahasveros zue d Kenigin Ester un zue Mordechai, däm Jude: Lueg, ich ha Ester des Huus Hamans gschenkt, un sella het ma am Galge ghängt, wel la (er) sini Hand an d Jude glegt het. 8,8 So schribe etze ihr wägä d Jude, we´s äich gfallt, in Name vum Kenig un siegelt's mit däm Ring vum Kenig. Denn ä Schribe, des im Name vum Kenig gschribe un mit däm Ring vum Kenig vusiegelt war, het derfe nemads widaruefe.

8,9 Do wäre vum Kenig d Schriba gruefe zue sella Ziit im dritte Monet, des isch dr Monet Siwan, am draiezwanzigschte Dag, un s wird gschribe, was Mordechai bifehlt, a de Jude un a de Firschte, Schtadthaltr un Obaschte in d Lända vum Indus bis zuem Nil, hundatsiebenezwanzig Lända, jedäm Land in sinere Schrift, jedäm Volk in sinere Schproch un au d Jude in ihra Schrift un Schproch. 8,10 Un s wird gschribe im Name vum Kenig Ahasveros un mit däm Ring vum Kenig vusiegelt. Un ma schickt de Schribe durch britteni Bote uf d beschte Gäul (Pferde). 8,11 Todrin het dr Kenig d Jude, in was fir ä Schtädt sie au ware, d Erlaubnis ge, sich zue vusammle un ihr Läbä zue vuteidige un alli Macht vum Volks un Land, de sie agriefe däte, zue vutilge, umzbringe un totmache samt d Kinda un Wyba un ihr Hab un Guet zue plindere 8,12 a einem Dag in alle Lända vum Kenig Ahasveros, nämlich am draizehnte Dag vum zwölfte Monet, des isch dr Monet Adar. 8,13 Ei Abschrift vum Schribe aba soll als Gsetz erlosse wäre in alle Lända, um alle Mensche zue offebare, daß d Jude sich fir dän Dag parat halten däte, sich z räche a ihre Feinde (Gegna).

8,14 Un de brittene Bote uf d beschte Gäul (Pferde) rite üs gschwind un brisant schnell nohch rem Wort vum Kenig, un des Gsetz wird in d Festig Susa agschla.

8,15 Mordechai aba goht üsä vum Kenig in kenigliche Kleida, blau un wiß, un mit eina große goldene Krone, azogä mit nem Mandel üs Leine un Purpurwolle. Un de Schtadt Susa het gjuuchzt un war frehlich. 8,16 Fir d Jude aba war Lecht un Fräid (Freud) un Wunne un Ehri kumme. 8,17 Un in alle Lända un Schtädt, a was fir ä Platz au imma Wort un Gsetz vum Kenig aglangt war, do war Fräid (Freud) un Wunne unda d Jude, Gastmahl un Feschtdag; un vieli üs d vum Velka im Land wäre Jude; denn Angscht vor d Jude war iba sie kumme.

S 9. Kapitel

D Jude räche sich a ihre Feinde (Gegna)

9,1 Im zwölfte Monet, des isch dr Monet Adar, am draizehnte Dag, als Wort un Gsetz vum Kenig üsgfihrt wäre soll, ebe a däm Dag, als de Feinde (Gegna) vu d Jude ghofft hän, sie zue ibawältige, un sich's umdrillt het, daß etze d Jude ihri Feinde (Gegna) ibawältige solle, 9,2 do vusammle sich d Jude in ihre Schtädt in alle Lända vum Kenig Ahasveros, um Hand azlege a däne, de nene ibel hän welle. Un nemads ka nene widaschtoh; denn de Angscht vor rene war iba alli Velka kumme. 9,3 Au alli Obaschte in d Lända un de Firschte un Schtadthaltr un Amtslit vum Kenig hän d Jude ghulfe; denn de Angscht vor Mordechai war iba sie kumme. 9,4 Denn Mordechai war groß am Hof vum Kenig, un de Kunde vu nem hallt in alli Lända, we na (er) imma mächtiga wäre doet. 9,5 So schlen d Jude alli ihri Feinde (Gegna) mit däm Schwert un töte un bringe um un sin vufahre we s ne Gfalle het a däne, de ne feind ware. 9,6 Un in d Festig Susa töte d Jude fünfhundat Männa. 9,7 Dozue töte sie Parschandata, Dalfon, Aspata, 9,8 Porata, Adalja, Aridata, 9,9 Parmaschta, Arisai, Aridai un Wajesata, 9,10 de zehn Buebä (Sühn) Hamans, vum Suhn Hammedatas, vum Judefeinde. Aba (a) ihri Sache rihre sie mit d Händ nit a.

9,11 Zue dselbe Ziit kummt de Zahl dr Totgschlagene in dr Festig Susa vor d Kenig. 9,12 Un d Kenig sait zue d Kenigin Ester: D Jude hän in dr Festig Susa fünfhundat Männa totgschla un umbrocht, au de zehn Buebä Hamans; was wäre sie doe ha in d andere Lända vum Kenig? Was bittesch dü, daß ma dir's git? Un was wotsch dü me, daß ma's doet? 9,13 Ester sait: Gfallt`s däm Kenig, so loss er au morge d Jude in Susa doe nohch rem Gsetz vum hiitige Dag, aba de zehn Buebä Hamans soll ma a d Galge hänge. 9,14 Un d Kenig bifihlt, so zue doe. Un des Gsetz wird in Susa ge, un de zehn Buebä Hamans wäre ghängt. 9,15 Un d Jude in Susa vusammle sich au am vierzehnte Dag vum Monet Adar un töte in Susa draihundat Männa; aba ihri Sache rihre sie mit d Händ nit a. 9,16 Au di andere Jude in d Lända vum Kenig kumme zsämme, um ihr Läbä zue vuteidige un sich vor ihre Feinde (Gegna) Rueh zue vuschaffe, un töte fünfesiebzigduusig vu ihre Feinde (Gegna); aba ihri Sache rihre sie mit d Händ nit a.

S Purinfescht

9,17 Des isch gschehe (bassiert) am draizehnte Dag vum Monet Adar, un sie hän am vierzehnte Dag vum selbige Monet grueht. Selle mache sie zuem Dag vum Feschtmohl un dr Fräid (Freud). 9,18 Aba d Jude in Susa ware zsämmekumme am draizehnte un vierzehnte Dag un ruehte am fuchzehnte Dag, un sella Dag mache sie zuem Dag vum Feschtmohls un dr Fräid (Freud). 9,19 Drum mache d Jude, de in d Derfa (Käffa) un Hef huuse, d vierzehnte Dag vum Monet Adar zuem Dag vum Feschtmohl un dr Fräid (Freud) un schickt eina däm andere Gschenkli.

9,20 Un Mordechai schribt de Gschichte uf un schickt Schribe a alli Jude, de in alle Lända vum Kenig Ahasveros ware, nooch un wiet wäg, 9,21 sie solle als Fiirdige d vierzehnte un fuchzehnte Dag vum Monet Adar aneh un jährlich hebe, 9,22 als de Däg, a däne d Jude zur Rueh kumme ware vor ihre Feinde (Gegna), un als der Monet, in däm sich ihri Schmerze in Fräid (Freud) un ihr Leid in Feschtdäg vuwandlet hän: daß sie de hebe solle als Däg vum Feschtmohl un dr Fräid (Freud) un eina däm andere Gschenkli un d Arme Goobe schicke. 9,23 Un d Jude nähmä´s a als Bruch, was sie agfange hän zue doe un was Mordechai a sie gschribe het: 9,24 we Haman, dr Suhn Hammedatas, dr Agagiter, d Feind alla Jude, denkt het, alli Jude umzbringe, un we na (er) des (a) Pur, des isch des Los, het werfe losse, um sie zue vuschrecke un umzbringe; 9,25 un we Ester zuem Kenig gange war un der durch Schribe bifohle het, daß de bese Aschläg, de Haman gege d Jude üsdenkt het, uf si Kopf zruckgfalle isch, un (a) we ma nen un sini Buebä a d Galge ghängt het. 9,26 Drum hän sie d Dag Purim nohch rem Wort Pur gheise. Un nohch alle Wort vum Schribe un nohch däm, was sie selba gsähne hän un was sie troffe het, 9,27 bschlosse d Jude un nähmä´s a als Bruch fir sich un fir ihri Nohchkumme un fir alli, de sich zue nene hebe däte, daß sie´s nit undalo wen, de zwei Däg jährlich z hebe, we sie vorgschribe un bschtimmt ware, 9,28 daß de Däg nit zue vugässä, sundern zue hebe sin bi Kindeskinder, bi alle Gschlechta, in alle Lända un Schtädt. Des sin de Purimdäg, de nit ibagange wäre solle unda d Jude, un ihr Adenke soll nit undagoh bi ihre Nohchkumme.

9,29 Un d Kenigin Ester, de Dochta Abihails, un Mordechai, dr Jude, schribe mit ganzem Ernscht ä zweites Schribe iba des Purinfescht, um´s zue bschtätige. 9,30 Un ma schickt de Schribe alle Jude in d hundatsiebenezwanzig Lända vum Kenigrich vum Ahasveros mit Größworte vum Friide un dr Treui: 9,31 daß sie anähme de Purimdäg uf ihri bschtimmt Ziit, we sie Mordechai, dr Jude, un d Kenigin Ester fir sie feschtgsetzt hän, un we sie fir sich selba un fir ihri Nohchkumme de Isetzig vum Faschte un ihra Klage feschtgsetzt hän. 9,32 Un dr Bifehl dr Ester bschtätigt de Isetzig dr Purimdäg. Un s wird in ä Buech gschribe.

S 10. Kapitel

Mordechais Asäh bi Perser un Jude

10,1 Un dr Kenig Ahasveros legt ä Schtiir (Zinsgrosche) ufs Land un uf de Insle im Meer. 10,2 Aba alli Tate vu sinere Herrschaft un Macht un (a) de großi Herrlichkeit Mordechais, de nem d Kenig ge het, lueg, des isch gschribe in dr Chronik vu d Kenig vu Medien un Persien. 10,3 Denn Mordechai, dr Jude, war d Erschte nohch rem Kenig Ahasveros un groß unda d Jude un beliebt unda d Lit vu sinene Breda, wel la (er) fir si Volk Guetes gsuecht un gschwätzt het, was sinem ganze Gschlecht zuem Beschte dent.

Des isch ä Bäitrag vum Dietmar Wiesler fir me Evagelium im Netz (Copyright) Dez. 1999